Translation Slam: aka Μεταφραστικοί Διαξιφισμοί

Έχετε αναρωτηθεί ποτέ πώς δουλεύει ένας μεταφραστής λογοτεχνίας; Πόσο μπορεί να διαφέρουν δύο μεταφράσεις του ίδιου κειμένου; Υπάρχει μία και μόνη λύση για κάθε «μεταφραστικό πρόβλημα»;

Η Πανελλήνια Ένωση Επαγγελματιών Μεταφραστών Πτυχιούχων του Ιονίου Πανεπιστημίου (ΠΕΕΜΠΙΠ) διοργανώνει σε συνεργασία με το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού, την Ελληνοαμερικανική Ένωση και το Hellenic American College (HAEC) ένα διαφορετικό «μεταφραστικό εργαστήρι», ανοιχτό στο κοινό, με τίτλο Translation Slam (aka Μεταφραστικοί Διαξιφισμοί), την Τετάρτη 9 Δεκεμβρίου 2015.

Translation Slam σημαίνει «αναμέτρηση» δύο μεταφραστών με το ίδιο πρωτότυπο κείμενο –και μεταξύ τους!– ενώπιον και με τη συμμετοχή του κοινού, το οποίο καλείται να κρίνει και να συγκρίνει τις δύο εκδοχές. Ο Αλέξης Καλοφωλιάς και η Νίκη Προδρομίδου, δύο έμπειροι μεταφραστές αγγλόφωνης λογοτεχνίας, δέχτηκαν την πρόκληση να αναμετρηθούν με το διήγημα«The ones who walk away from Omelas» της Ούρσουλα Λε Γκεν.

Οι δύο μεταφραστές θα παρουσιάσουν ο καθένας τη δική του μεταφραστική εκδοχή για το ίδιο απόσπασμα του διηγήματος της Λε Γκεν. Μεταφραστές και κοινό καλούνται να εντοπίσουν ομοιότητες και διαφορές και οι μεταφραστές θα επιχειρηματολογήσουν και θα διασταυρώσουν τα ξίφη τους υποστηρίζοντας τις επιλογές τους, ενώ θα δέχονται και τα σχόλια του κοινού. Σε ρόλο «διαιτητή», η Κλεοπάτρα Ελαιοτριβιάρη, μεταφράστρια και αντιπρόεδρος της ΠΕΕΜΠΙΠ. Στόχος της μεταφραστικής αυτής αναίμακτης μάχης δεν είναι να αναδειχθούν νικητές και ηττημένοι, αλλά να αποκαλυφθούν στο αναγνωστικό κοινό ορισμένες «κρυφές» πτυχές της άγνωστης, περίπλοκης όσο και σαγηνευτικής «μετάγγισης» ενός λογοτεχνικού κειμένου από μία γλωσσική πραγματικότητα σε μιαν άλλη.

Σημειώνεται ότι η είσοδος είναι ελεύθερη και δεν απαιτείται καμία μεταφραστική πείρα ούτε και γνώση της αγγλικής γλώσσας από τους συμμετέχοντες.

Σύντομα βιογραφικά των συμμετεχόντων

Ο Αλέξης Καλοφωλιάς γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε Αγγλική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Από το 1995 ασχολείται επαγγελματικά με την μετάφραση από τα αγγλικά. Έχει μεταφράσει λογοτεχνικά έργα των George Orwell (Down and Out in Paris and London), J.M. Koetzee (Disgrace), Hunter S. Thompson (Fear and Loathing in Las Vegas, The Rum Diary), JohnIrving (The Fourth Hand), Jane Austen (Sense and Sensibilty), Richard F. Burton,(Personal Narrative of a Pilgrimage to Al-Madinah and Meccah) κ.ά. Επίσης έχει μεταφράσει και επιμεληθεί βιογραφίες ανθρώπων από τον κόσμο της μουσικής όπως οι Δημήτρης Μητρόπουλος, Tom Waits, Patti Smith, Eric Burton, Chuck D. To2008 η μετάφρασή του στο βιβλίο της Kiran DesaiInheritance of Loss (στα ελληνικά Η Κληρονομιά της Απώλειας) συμπεριελήφθη στη βραχεία λίστα των βραβείων λογοτεχνικής μετάφρασης του ΕΚΕΜΕΛ. Το 2012 τιμήθηκε με το βραβείο λογοτεχνικής μετάφρασης του Ινστιτούτου Λογοτεχνικής Μετάφρασης για τη μετάφρασή του στο βιβλίο του William T. Vollman Central Europe (στα ελληνικά, Κεντρική Ευρώπη). Έχει συνεργαστεί με διάφορα έντυπα για δημοσιεύσεις σχετικές με τον χώρο του βιβλίου και της μουσικής. Είναι μουσικός (μέλος των συγκροτημάτων The Last Drive και Thee Holy Strangers) και πατέρας μιας δεκάχρονης κόρης.

Η Νίκη Προδρομίδου είναι απόφοιτη του Τμήματος Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας του Ιονίου Πανεπιστημίου και εργάζεται ως μεταφράστρια από το 2002, με γλώσσες εργασίας τα αγγλικά και τα γαλλικά. Έχει μεταφράσει έργα παιδικής, εφηβικής και ενήλικης λογοτεχνίας (των William Burroughs, Edith Wharton, Christos Tsiolkas, μεταξύ άλλων), ενώ συνεργάζεται και με μεταφραστικά γραφεία, εταιρείες και οργανισμούς, μεταφράζοντας κείμενα ειδικών σκοπών, με έμφαση στα τεχνικά, τα νομικά και τα κείμενα marketing. Παράλληλα έχει εργαστεί στον χώρο του εξερχόμενου τουρισμού, πραγματοποιώντας οργανωμένα ταξίδια σε χώρες της Μέσης Ανατολής, της Ασίας και της Αφρικής.

Η Κλεοπάτρα Ελαιοτριβιάρη σπούδασε μετάφραση στο Τμήμα Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Ασχολείται επαγγελματικά με τη μετάφραση «τεχνικών» κειμένων από τα αγγλικά και τα γαλλικά και με τη μετάφραση ισπανόφωνης λογοτεχνίας από το 2000. Έχει μεταφράσει, μεταξύ άλλων, έργα των Μανουέλ Βάθκεθ Μονταλμπάν, Χουάν Ραμόν Χιμένεθ, Ραφαέλ Σάντσεθ Φερλόσιο, Πέδρο Χουάν Γκουτιέρες, Αντόνια Κοράλες, Λορένθο Σίλβα και έχει συμμετάσχει σε εργαστήρια συλλογικής μετάφρασης. Είναι ιδρυτικό μέλος της ΠΕΕΜΠΙΠ και μέλος του ΔΣ από το 2009. Την ενδιαφέρει η προώθηση των μεταφραστικών σπουδών στην Ελλάδα και η επαγγελματική κατοχύρωση των πτυχιούχων μεταφραστών.