Ένας ιστορικός της τέχνης και μια φιλόλογος διερευνούν μαζί και χώρια πτυχές της νεωτερικότητας στην πεζογραφία του Μητσάκη, του Βιζυηνού και του Παπαδιαμάντη. Τα τρία διηγήματα που σχολιάζονται («Το βαπόρι», «Μεταξύ Πειραιώς και Νεαπόλεως», «Η Νοσταλγός») έχουν ως κοινό τόπο αναφοράς το ταξίδι στη θάλασσα και θεματοποιούν, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, μία από τις αντιφάσεις της νεωτερικής συνείδησης: τη γοητεία που ασκεί στον καλλιτέχνη το στοιχείο της τυχαιότητας (στη φύση αλλά και στην καλλιτεχνική διαδικασία) και την ταυτόχρονη επιθυμία απόλυτου ελέγχου (ομοίως: της φύσης και της καλλιτεχνικής διαδικασίας).
Η τελευταία από τις μελέτες που συγκροτούν τον τόμο (αυτή για τη «Νοσταλγό» του Παπαδιαμάντη) συνυπογράφεται από τους δύο μελετητές και κοιτάζει έναν συγγραφέα που απολαμβάνει την απώλεια του ελέγχου πάνω στους χαρακτήρες του.
Οι συγγραφείς
Ο Κώστας Ιωαννίδης είναι επίκουρος καθηγητής της Θεωρίας και Κριτικής της Τέχνης στην ΑΣΚΤ. Έχει δημοσιεύσει μελέτες πάνω στην ιστοριογραφία και την κριτική της τέχνης, καθώς και το βιβλίο Σύγχρονη ελληνική φωτογραφία: Ένας αιώνας σε τριάντα χρόνια (2008) κι έχει επιμεληθεί εκθέσεις εικαστικών. Aπό τις εκδόσεις του ΜΙΕΤ κυκλοφορεί το βιβλίο Το εργαστήριο του καλλιτέχνη με εισαγωγικό του κείμενο (σειρά ΑΦΕΛΙΑ, αρ. 2, 2016). Πρόσφατα ολοκλήρωσε ένα βιβλίο με τον τίτλο Φωτογραφία: μία «εξόχως νόθος» τέχνη, που αναμένεται να εκδοθεί μέσα στο 2018.
Η Εμμανουέλα Κάντζια σπούδασε Συγκριτική και Νεοελληνική Φιλολογία στα Πανεπιστήμια Πρίνστον και Χάρβαρντ της Αμερικής. Έχει εκδώσει τη μονογραφία Το όνομα και το πράγμα: Πλατωνικοί απόηχοι στο διήγημα «Διατί η μηλιά δεν έγεινε μηλέα» του Γεωργίου Βιζυηνού (Ερμής, 2012).
