Ερωτικά ποιήματα – Πάμπλο Νερούδα
Όταν ο τόσο οικείος μας Ισπανός ποιητής Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα παρουσίασε στη φιλοσοφική σχολή στη Μαδρίτη τον Χιλιανό ομότεχνό του Πάμπλο Νερούδα, μίλησε για “έναν αυθεντικό ποιητή, από εκείνους που έχουν καλλιεργήσει τις αισθήσεις τους σ’ έναν κόσμο που δεν είναι ο δικός μας και που ελάχιστοι τον αντιλαμβάνονται. Έναν ποιητή πιο κοντά στο θάνατο παρά στη φιλοσοφία· πιο κοντά στον πόνο παρά στη διανόηση· πιο κοντά στο αίμα παρά στο μελάνι. Παραμένει απέναντι στον κόσμο γεμάτος ειλικρινή έκπληξη και του λείπουν τα δύο εκείνα στοιχεία με τα οποία έχουν ζήσει τόσοι και τόσοι ψευδοποιητές: το μίσος και η ειρωνεία. Όταν πάει να γίνει τιμωρός και σηκώνει το σπαθί, βρίσκεται ξαφνικά μ’ ένα πληγωμένο περιστέρι ανάμεσα στα δάχτυλά του”.
Ως το 1935, που εικάζεται ότι ειπώθηκαν αυτά τα λόγια, είχαν γραφεί µόνο τρία από τα δεκαεννέα ποιήµατα που συµπεριλαµβάνονται στην παρούσα συλλογή. Τόσα χρόνια µετά, δε θα µπορούσαµε να βρούµε πιο καίριο σχολιασµό και για τα υπόλοιπα δεκαέξι, όπως και για το συνολικό έργο του Νερούδα. Να προσθέσουµε την παραληρηµατική ρίζα του έρωτα, που βλαστάνει στο σύµπαν γύρω µας και εντός µας µε συµµαχία της σιωπής; Μα, αν τα ποιήµατα ήταν φωνές, αυτά εδώ θα είχαν τη χροιά του πάθους, της τρυφερότητας και µιας ειλικρίνειας που ξεγυµνώνει.
Φορτισµένα µε αισθησιασµό και πάθος, τα ερωτικά ποιήµατα του τιµηθέντος µε το Βραβείο Νόµπελ Χιλιανού ποιητή Πάµπλο Νερούδα αιχµαλωτίζουν τους αναγνώστες µε τις γήινες εικόνες τους και αποκαλύπτουν µια φλογερή επαναπεικόνιση του κόσµου. Τα Ερωτικά ποιήµατα, γραµµένα τα περισσότερα στο νησιωτικό παράδεισο του Κάπρι –όπου και το ειδυλλιακό σκηνικό της βραβευµένης µε ΄Όσκαρ ταινίας «Il Postino»–, αγκαλιάζουν τα θαλασσινά τοπία γύρω από τον ποιητή και την αγαπηµένη του, τη Ματίλδε Ουρρούτια, µε τα κύµατα και τα ακρογιάλια τους πληµµυρισµένα από έναν καινούριο, πληθωρικό ερωτισµό.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
(Εκδόσεις Πατάκη)
Αυτό το αστέρι είναι για όλους μας – Τάσος Λειβαδίτης
Νύχτωνε γρήγορα.
Ο αγέρας ερχόταν από μακριά μυρίζοντας βροχή
και πόλεμο.
Τα τρένα γεμάτα φαντάρους περνούσαν βιαστικά
μόλις προφταίναμε πίσω απ’ τα τζάμια να τους δούμε.
Μεγάλα σιδερένια κράνη κλείναν τον ορίζοντα.
Γυάλιζε η άσφαλτος βρεγμένη. Πίσω απ’ τα παράθυρα
καθαρίζοντας λίγα ξερά κουκκιά σωπαίναν οι γυναίκες.
Και το βήμα της περίπολος
έπαιρνε τη σιωπή απ’ το δρόμο κι απ’ τον κόσμο τη ζεστασιά.
Γύρισε λοιπόν τα μάτια σου να κοιτάξω τον ουρανό
δός μου τα χέρια σου να κρατήσω τη ζωή μου.
Πόσο χλωμή είσαι, αγαπημένη μου!
(Εκδόσεις Μετρονόμος)
Η Μαρία Πολυδούρη έχει από καιρό περάσει στην περιοχή του λογοτεχνικού μύθου: είναι το σύμβολο της πρόωρα χαμένης ομορφιάς και του μοιραίου έρωτα, της σπαταλημένης νεότητας και της αυθεντικής ποιητικής κατάθεσης.
Στην παρούσα έκδοση συγκεντρώνονται για πρώτη φορά όλα τα ευρισκόμενα ποιήματά της, δημοσιευμένα ή χειρόγραφα, και πλαισιώνονται με φιλολογικά σχόλια. Η μελέτη «Μαρία Πολυδούρη ή “τα ρόδα του αίματος”», που περιλαμβάνεται στο επίμετρο του τόμου, αναδεικνύει τους βασικούς άξονες του έργου της, τη σχέση με την ευρωπαϊκή και την ελληνική λογοτεχνική παράδοση καθώς και τις περιπέτειες της πρόσληψής του. Ένα κρίσιμο ζήτημα στο οποίο εστιάζει η εργασία της Χριστίνας Ντουνιά είναι αν -και σε ποιο βαθμό – η ποίηση της Πολυδούρη μπορεί να διαβαστεί, όχι μόνο σαν μνημείο του παρελθόντος, αλλά σαν μια σύγχρονη, ζωντανή τέχνη.
Ο τόμος ολοκληρώνεται με τα “Στοιχεία βιογραφίας”, όπου ανακοινώνονται νέα ευρήματα για την ζωή και την καλλιτεχνική διαδρομή της ποιήτριας. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
(Εκδόσεις Εστία)
Κεντρική φωτογραφία θέματος: Jean-Baptiste D.