Η νέα παραγωγή της Θεατρικής Εταιρείας «Πόλις», Τσέχωφ–Κνίπερ, που θα παρουσιαστεί στο Κέντρου Λόγου και Τέχνης 104 …
των εκδόσεων Καστανιώτη, βασίζεται στην αλληλογραφία του συγγραφέα Άντον Τσέχωφ με την ηθοποιό Όλγα Κνίπερ. Το έργο αποτελεί τη θεατρική μορφή που προέκυψε από τις πρόβες της ομάδας, με αφορμή το έργο της Carol Rocamora: Παίρνω το χέρι σας στο δικό μου (I take your hand in mine) σε μετάφραση της Χριστίνας Μπάμπου– Παγκουρέλη και υλικό από βιογραφίες του Τσέχωφ, τα διηγήματά του, το σύνολο της αλληλογραφίας του, αναμνήσεις της Κνίπερ κά.
Η παράσταση πρωτοπαρουσιάστηκε τον Μάιο του 2010 στην έδρα μας, την Ερμούπολη της Σύρου, στο Θέατρο Απόλλων. Από τον Ιανουάριο έως και τον Μάρτιο του 2011 θα παρουσιάζεται κάθε Δευτέρα και Τρίτη στην αίθουσα 104–1 του Κέντρου Λόγου και Τέχνης 104 των εκδόσεων Καστανιώτη. Προγραμματισμένη πρεμιέρα 10 Ιανουαρίου 2001.
Η παράσταση αφηγείται μια ιστορία αγάπης που διήρκεσε έξι χρόνια και καταγράφηκε σε 800 περίπου ερωτικά γράμματα. Αυτός είναι ο 38χρονος ήδη διάσημος συγγραφέας Άντον Τσέχωφ κι εκείνη η νέα ηθοποιός και ιδρυτικό μέλος του Θεάτρου Τέχνης της Μόσχας, Όλγα Κνίπερ.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Η γνωριμία τους, τον Απρίλιο του 1898 στην ανάγνωση του «Γλάρου», εξελίχθηκε σε φιλία, στη συνέχεια σε ερωτική σχέση και τέλος σε γάμο, που κράτησε μέχρι τον θάνατο του συγγραφέα το 1904. Η αναγκαστική απόσταση που τους χωρίζει, καθώς ο μεγάλος Ρώσος συγγραφέας σε προχωρημένο στάδιο φυματίωσης ζει αναγκαστικά στη Γιάλτα, ενώ η ηθοποιός παίζει στο θέατρο στη Μόσχα, καταγράφεται άλλοτε δραματικά κι άλλοτε με το έξοχο χιούμορ που τους διακρίνει, στην αλληλογραφία τους.
Οι εκμυστηρεύσεις του ζευγαριού, πέρα από συναισθήματα, φωτίζουν ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της θεατρική ιστορίας. Ο Τσέχωφ συχνά καθοδηγεί την Κνίπερ στην ερμηνεία των ρόλων που γράφει ειδικά γι’ αυτήν (Μάσα στις «Τρεις αδελφές», Ελένα στον «Θείο Βάνια», Λιουμπώφ στον «Βυσσινόκηπο»), μιλάει για την τέχνη και το θέατρο, εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για τη «λάθος» ανάγνωση του έργου του από τον σκηνοθέτη του Θεάτρου Τέχνης Κονσταντίν Στανισλάφσκι. «…Τα βάσανα πρέπει να τα αποδίδεις όπως παρουσιάζονται μέσα στη ζωή, όχι να κουνάς χέρια και πόδια, αλλά με τον τονισμό και το βλέμμα, όχι με χειρονομίες, αλλά με χάρη.
Οι λεπτεπίλεπτες ψυχικές μεταβολές, οι ιδιάζουσες στους διανοούμενους, ακόμα και εξωτερικώς πρέπει να εκφράζονται με λεπτότητα. Θα μου πείτε: και οι ανάγκες της σκηνής; Δεν υπάρχει ανάγκη που να επιτρέπει το ψέμα.»
Αυτό που μας συγκινεί ιδιαίτερα στην αλληλογραφία δύο ιστορικών προσώπων, που ανήκουν στον χώρο του θεάτρου, είναι ότι παρακολουθούμε την επίσημη ιστορία μέσα από προσωπικές εκμυστηρεύσεις, κάτω από την αβάσταχτη συνθήκη της απόστασης. Η απουσία δημιουργεί έναν «χώρο» ανάμεσα στο ζευγάρι, συνθήκη που άλλοτε ευνοεί την εξέγερση των συναισθημάτων κι άλλοτε την αποστασιοποίηση.
Αυτό το φαινομενικό δίπολο διέπει όλο το έργο, καθώς και το θεατρικό έργο του ίδιου του Τσέχωφ. Άλλωστε, ούτε για μια στιγμή τα γράμματα του συγγραφέα δεν μας επιτρέπουν να αγνοήσουμε τη διπλή ιδιότητά του: του γιατρού και του καλλιτέχνη. Η ψυχρή παρατήρηση και καταγραφή της πραγματικότητας από τη μία κι ένας ψυχικός κόσμος που βράζει στο κέντρο μιας εποχής τεράστιων αλλαγών από την άλλη.
Σε κάθε μας δουλειά επιδιώκουμε μέσω της θεατρικής πράξης να ερευνούμε τη συνθήκη αυτή που δημιουργεί εκ νέου έναν αντίστοιχο «χώρο», που επιτρέπει μέσω της σύγκρουσης το «άδειασμα», τον «κενό χώρο», την καθολική επικοινωνία και την αποκάλυψη της συγκίνησης. Πιστεύουμε πως το συγκεκριμένο έργο μάς παρέχει την δυνατότητα για να εργαστούμε σ’ αυτή την κατεύθυνση.
Επιπλέον, πριν από κάθε παράσταση καλούμε το κοινό να παρακολουθήσει, (με ελεύθερη είσοδο κι ασχέτως αν θα παρακολουθήσει ή όχι την παράσταση μετά), έναν ελεύθερο αυτοσχεδιασμό–προετοιμασία των ηθοποιών και να μας βοηθήσει με τη συμμετοχή του στην εξέλιξη της δουλειάς μας.
Σε μια επιστολή του ο Τσέχωφ γράφει: «…..Η Τέχνη, και ειδικά το Θέατρο, είναι ένας κόσμος, όπου δεν μπορείς να μπεις χωρίς να σκοντάψεις στο κατώφλι. Υπάρχουν πολλές μέρες αποτυχίας μπροστά, ολόκληρες σεζόν ακόμη, τα πράγματα θα πάνε άσχημα, θα έχετε τεράστιες απογοητεύσεις, αλλά πρέπει να προετοιμαστείτε γι’ αυτό, να το περιμένετε και να ακολουθήσετε τον δρόμο σας».
Θεατρική Εταιρεία «Πόλις»
Σκηνοθεσία: Ελένη Γεωργοπούλου
Δραματουργική επεξεργασία: Θεατρική Εταιρεία «Πόλις»
Σκηνικά – Κοστούμια: Κλαιρ Μπρέισγουελ
Κίνηση: Νικολέτα Ξεναρίου
Μουσική: Μάρθα Μαυροειδή
Ερμηνεύουν: Αιμιλία Βάλβη, Όλγα Κνίπερ, Κωνσταντής Μιζάρας, Άντον Τσέχωφ