Έργα αντιπροσωπευτικών δημιουργών της σύγχρονης αφρικανικής τέχνης, Αφρικανών καλλιτεχνών και καλλιτεχνών της αφρικανικής διασποράς, επιλεγμένα από τη Συλλογή Χάρη Δαυίδ, παρουσιάζονται στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ), σε πέντε ειδικά διαμορφωμένα δωμάτια, σχεδιασμένα από το αρχιτεκτονικό γραφείο Kallos Turin, τους αρχιτέκτονες Stephania Kallos και Abby Turin, σε επιμέλεια μιας ομάδας πέντε επιμελητών, τους Osei Bonsu (Επιμελητή της Συλλογής Αφρικανικής Τέχνης της Tate Modern), Rashid Johnson (Eικαστικό), Elvira Dyangani Ose (Λέκτορα του Goldsmiths College, Πανεπιστημίου του Λονδίνου, Διευθύντριας του Τhe Showroom), Emily Tsingou (Art Advisor), και Burkhard Varnholt (Συλλέκτη σύγχρονης τέχνης, Ιδρυτή του Kindl Zentrum für Ζeitgenössische Kunst στο Βερολίνο). Ο κάθε επιμελητής αναλαμβάνει ένα δωμάτιο, δημιουργώντας διαφορετικές συνομιλίες και προσεγγίσεις.
UBUNTU, όρος προερχόμενος από τη Νότια Αφρική, μεταφράζεται είτε ως «ανθρωπότητα» είτε ως «ανθρωπιά», όπως αυτή καθορίζεται μέσα από τη σχέση του ατόμου με τους άλλους και με το κοινωνικό σύνολο, με την ανθρώπινη φύση, και την αίσθηση της κοινής μοίρας του ανθρώπου πέρα από σύνορα και διακρίσεις. Ως σημείο αναφοράς για την έκθεση αυτή, η λέξη υπογραμμίζει την έννοια της συλλογικότητας και το κοινό πνεύμα ανταλλαγής και ενότητας. Σε μια στιγμή όπου το θέμα των φυλετικών και άλλων διακρίσεων είναι επίκαιρο όσο ποτέ και η τέχνη των χωρών της Αφρικής και της διασποράς της καταξιώνεται διεθνώς στον πολύ-πολιτισμικό χώρο της σύγχρονης τέχνης, η έκθεση φιλοδοξεί να φέρει κοντά το κοινό με την σύγχρονη αφρικανική τέχνη και τις διαφορετικές εκφράσεις της.
Η πολιτική, ιστορική και πολιτιστική πολυφωνία που χαρακτηρίζει την μετά-αποικιοκρατική Αφρική και εκφράζει τις συνεχώς μεταβαλλόμενες συνθήκες της αφρικανικής ηπείρου, είναι ο πυρήνας των έργων της έκθεσης, με διαφορετικές θεματικές, έννοιες και ιδέες, όπως η ιστορία της δουλείας, ο ρατσισμός και η εκμετάλλευση, οι φυλετικοί διαχωρισμοί, ο πόλεμος, η πείνα, ο πολιτιστικός ιμπεριαλισμός, η έννοια της φυλής και του φύλου, η οικολογική εκμετάλλευση της Αφρικής, οι Αφρικανικές ιεροτελεστίες και παραδόσεις, το μαύρο σώμα και η απεικόνισή του, το χρώμα του δέρματος και η κοινωνικό-πολιτική δόμησή του, η διασπορά και η μετακίνηση πληθυσμών, η εμπειρία του μετανάστη, η Αφρικανική ιστορία και μνήμη, η προσωπική αφήγηση και η προσωπογραφία.
Συντελεστές
Επιμέλεια: Osei Bonsu, Rashid Johnson, Elvira Dyangani Ose, Emily Tsingou, Burkhard Varnholt
Αρχιτεκτονικός σχεδιασμός: Stephania Kallos, Abby Turin (αρχιτεκτονικό γραφείο Kallos Turin)
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Συμμετέχοντες καλλιτέχνες
Ifeoma Anyaeji, Lyle Ashton Harris, Κader Attia, Sanford Biggers, Virginia Chihota, Godfried Donkor, Ibrahim El-Salahi, Andrew Esiebo, Mary Evans, Ellen Gallagher, Theaster Gates, Lauren Halsey, Romuald Hazoumè, Lubaina Himid, Kudzanai-Violet Hwami, Taiye Idahor, Rashid Johnson, Moshekwa Langa, Kemang Wa Lehulere, Senzeni Marasela, Mohau Modisakeng, Meleko Mokgosi, Zanele Muholi, Wangechi Mutu, Kori Newkirk,Toyin Ojih Odutola, Chris Ofili, Pamela Phatsimo Sunstrum,Tschabalala Self, Yinka Shonibare, Shinique Smith, Hank Willis Thomas, Kara Walker, Lynette Yiadom-Boakye
Συλλογή Χάρη Δαυίδ
H Συλλογή Χάρη Δαυίδ είναι μια συλλογή έργων μετα-εννοιολογικής σύγχρονης τέχνης. Δημιουργήθηκε πριν από 20 χρόνια και αποτελεί μια εκτεταμένη αλλά ειδικευμένη συλλογή η οποία περιλαμβάνει σημαντικό αριθμό έργων από κορυφαίους καλλιτέχνες που δραστηριοποιούνται στην Αφρική και στη διασπορά, όπως και αφροαμερικανούς καλλιτέχνες. Η φιλοσοφία της συλλογής βασίζεται στην επιθυμία να εκπροσωπηθούν η πολυφωνία και οι διαφορετικοί επιστημονικοί κλάδοι που ορίζουν τα πολιτιστικά, πολιτικά και ιστορικά θεμέλια της μετα-αποικιακής Αφρικής και αντικατοπτρίζουν μια ήπειρο που σήμερα αλλάζει. Μερικές από τις βαθιές ανησυχίες που προβάλλονται στα έργα της συλλογής περιλαμβάνουν την εμπλοκή με την ιστορία της δουλείας, τη ρατσιστική εκμετάλλευση, τους φυλετικούς διαχωρισμούς και το απαρτχάιντ, τον πόλεμο, τις εμφύλιες διαμάχες, την πείνα, τον πολιτιστικό ιμπεριαλισμό, τη φυλή και το φύλο (gender), την οικολογική εκμετάλλευση της Αφρικής, τις αφρικανικές τελετουργίες και παραδόσεις, την αφρικανική χειροτεχνική παράδοση, το μαύρο σώμα και τις αναπαραστάσεις του, τη διασπορά και τον εκτοπισμό, την κοινωνικοπολιτική κατασκευή του χρώματος της επιδερμίδας, την εμπειρία του μετανάστη, την αφρικανική ιστορία και μνήμη, τις προσωπικές αφηγήσεις και την προσωπογραφία.
Οι καλλιτέχνες που εκπροσωπούνται στη συλλογή εκτείνονται από καθιερωμένους και διεθνώς αναγνωρισμένους μέχρι νέους και ανερχόμενους δημιουργούς. Ανάμεσά τους οι Wangechi Mutu, Pascale Marthine Tayou, Ibrahim Mahama, William Kentridge, Abdoulaye Konate, Romuald Hazoumè, Meschac Gaba, Kendell Geers έργα των οποίων συνυπάρχουν, μεταξύ άλλων, με εκείνα των Michael Armitage, Lisa Brice, Lebohang Kganye, Lynette Yiadom-Boakye. Η συλλογή Χάρη Δαυίδ περιλαμβάνει επίσης έργα αφροαμερικανών καλλιτεχνών όπως οι Rashid Johnson, Ellen Gallagher, Mickalene Thomas, Sanford Biggers, Theaster Gates και Toyin Ojih Odutola.
Φωτογραφία: Zanele Muholi (1972, Umlazi, Νότια Αφρική), Baindile II, Η Πλατεία, Κέιπ Τάουν, 2017 (λεπτομέρεια)