Ο τίτλος «Ultramarinus – Beyond the Sea / Πέρα από τη θάλασσα» αναφέρεται στη γνωστή από τα μεσαιωνικά χρόνια μπλε χρωστική ουσία που προκύπτει από το ορυκτό lapis lazuli και μοιάζει να αποκρυσταλλώνει όλες μαζί τις αποχρώσεις του νερού και του ουρανού. To χρώμα Ultramarine θεωρούνταν από καλλιτέχνες όπως ο Καντίνσκυ να έχει ιδιότητες αφύπνισης του υπερβατικού στοιχείου ενώ στην ανατολίτικη φιλοσοφία ταυτιζόταν με το έκτο τσάκρα, ή το «τρίτο μάτι», την αφύπνιση της «ανώτερης συνείδησης». Αυτό το ιδιαίτερο μπλε και οι θρησκευτικοί, πολιτισμικοί και μεταφυσικοί συμβολισμοί του, είναι καθοριστικό για την εκφραστική λειτουργία των έργων του Banisadr παγιώνοντας συνάμα τις συνδέσεις τους με αρχέγονες μορφές ζωγραφικής τέχνης.
Στην έκθεση, μέσα από τον διάλογο χαρακτηριστικών πινάκων όλης της πορείας του καλλιτέχνη και κεραμικών ισλαμικής και κινεζικής τέχνης από τις συλλογές του Μουσείου Μπενάκη επιχειρείται μία προβολή του παρελθόντος στο παρόν και μια ελεύθερη αναμόχλευση μορφών, πηγών και αφηγήσεων με όχημα το δυναμικό χρώμα που κυριαρχεί στα εκρηκτικά αυτά τοπία. Ειδικότερα, μια ενότητα έργων σε μπλε και λευκά χρώματα λειτουργεί ως ένα είδος δοκιμίου πάνω στους συμβολισμούς και τις «μαγικές» ιδιότητες του μπλε.
Ο Banisadr γεννήθηκε στην Τεχεράνη του Ιράν και ζει και εργάζεται στο Μπρούκλυν της Νέας Υόρκης. Είναι ένας από τους ταχύτερα ανερχόμενους σύγχρονους ζωγράφους, του οποίου τα έργα εκτέθηκαν πρόσφατα στο Metropolitan Museum of Art της Νέας Υόρκης. Η προσέγγιση του Ali Banisadr συνδέει στενά την αντίληψη του ήχου με το χρώμα και τη μορφή. Οι φιγούρες, τα σχήματα, και οι χρωματικές αντιθέσεις στα έργα του προέρχονται από μνήμες των παιδικών του χρόνων στην Τεχεράνη : ο ήχος εκρήξεων και μαχών διαπερνά τα πολυπληθή τοπία του, που αναφέρονται στον πόλεμο Ιράν-Ιράκ. Τα αποκαλυπτικά θεάματα του Banisadr ισορροπούν μεταξύ της νέο-παραστατικής στροφής στη ζωγραφική που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια και της αναφοράς σε ένα sci-fi μέλλον υβριδικών μηχανόμορφων πλασμάτων.
Δουλεύει με μορφές και σχήματα που εμπλέκονται και περιπλέκονται, στοιχειοθετώντας μια οπτική αφήγηση φτιαγμένη από χρωματικά πεδία, ζωγραφικές χειρονομίες αλλά και ιστορικές αναφορές. Αντλώντας από διαφορετικές πηγές της ιστορίας της τέχνης όπως η μινιατούρα, ο Αφηρημένος Εξπρεσιονισμός, η ζωγραφική του Ιερώνυμου Μπός ή του Bruegel, ο φουτουρισμός, ο σουρεαλισμός και η κινεζική τοπιογραφία, o Banisadr συνθέτει αφηγηματικά τοπία που αποδίδουν περισσότερα από μια ιστορία: μια αίσθηση έκρηξης, αποκάλυψης, ταραχής αλλά και μια περίεργη ισορροπία.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Η πυκνότητα των στοιχείων, η ακρίβεια των λεπτομερειών, η αντίθεση ρεαλισμού και αφαίρεσης αλλά και το μέγεθος των έργων συμβάλλουν στη δημιουργία τόπων μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας αλλά και ενός χώρου που προσελκύει φυσικά και τους θεατές. Είναι αυτή η ιστορική διάσταση της δουλειάς του Banisadr, η παγκόσμια εμβέλεια των αναφορών του και ο διάλογος δυτικής τέχνης και αρχέγονων μορφών της Ανατολής που φέρνουν κοντά τα έργα της έκθεσης με τις μόνιμες συλλογές του Μουσείου Μπενάκη.
ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗ
Αυτή τη χρονιά ο Ali Banisadr πραγματοποιεί ατομική έκθεση στο Wadsworth Atheneum Museum, Hartford, CT και ετοιμάζει παρουσιάσεις του έργου του στο Museo Stefano Bardini και το Palazzo Vecchio της Φλωρεντίας για το 2021. Πρόσφατες εκθέσεις του πραγματοποιήθηκαν στα : Gemäldegalerie museum, The Academy of Fine Arts, Βιέννη, Het Noordbrabants Museum, Den Bosch, Ολλανδία και στο Museum of Contemporary Art, Jacksonville, Φλόριντα, ΗΠΑ. Το 2013, η δουλειά του συμπεριλήφθηκε στο “Love Me/Love Me Not, Contemporary Art from Azerbaijan and its Neighbors,” της 55ης Μπιενάλε της Βενετίας, και στην έκθεση “Expanded Painting” της 6ης Μπιενάλε της Πράγμας.
Η δουλειά του συμπεριλαμβάνεται σε σημαντικές συλλογές ανά τον κόσμο : Albright-Knox Art Gallery, Buffalo, NY; the British Museum, Λονδίνο; the Centre Pompidou, Παρίσι; Hirshhorn Museum και Sculpture Garden, Washington, D.C.; Metropolitan Museum of Art, Νέα Υόρκη; Museum of Contemporary Art, Λος Άντζελες; Los Angeles County Museum of Art; Museum der Moderne, Σάλτσμπουργκ, Philadelphia Museum of Art, ΗΠΑ. Εκτενής μονογραφία του έργου του θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Rizzoli το 2021.
Περισσότερες πληροφορίες για τον καλλιτέχνη στο www.alibanisadr.com.
Κεντρική φωτογραφία θέματος: Ali Banisadr Hold the fort , 2019 Oil on linen / Λάδι σε λινό 61 x 61 cm © Ali Banisadr. Courtesy Galerie Thaddaeus Ropac, London • Paris • Salzburg Private Collection / ιδιωτική συλλογή
