Βάνα Ξένου – Για εκείνη: Ατομική έκθεση στη Citronne Gallery

«Ο εικοστός αιώνας, περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον, απελευθέρωσε την συνείδηση των φύλων όσον αφορά το φύλο και το σώμα. Διερεύνησε την ταυτότητα τους σε σχέση με το δίπολο θηλυκό – αρσενικό και έπαιξε έναν ρόλο που δεν πρέπει να διαχωριστεί από την ίδια την Φύση της Τέχνης.» – Βάνα Ξένου

Η εικαστική πορεία της Βάνας Ξένου ιχνηλατεί την γυναικεία παρουσία. Τα έργα της κινούνται και μετακινούνται μέσα στην Ιστορία, με αφετηρία την γυναικεία φύση. Η καλλιτέχνης αναμοχλεύει μορφές και σύμβολα που άφησαν ένα ανεξίτηλο αποτύπωμα στην ιστορική μνήμη και στο κοινωνικό υποσυνείδητο. Μορφοποιεί την γυναικεία αρχετυπική οντότητα, όπως συμβαίνει με την αρχέγονη Γαία-θεά στα βάθη της θρησκευτικής συνείδησης. Παρακολουθεί τα διαφορετικά πρόσωπα ή και προσωπεία, όπως τα έχει πλάσει η φαντασία και σηματοδοτήσει η αρχαία «περιπέτεια» και η τραγωδιακή «καταστροφή».

Οι εικονιζόμενες μορφές άλλοτε προβάλουν την αρχετυπική εικόνα Μητέρα-Κόρη• άλλοτε, ως νεαρές κοπέλες υπαινίσσονται ή και προλέγουν την μετάβασή τους στην γυναικεία ωριμότητα. Τα μικρά κορίτσια στις φωτογραφίες του Λιούις Κάρολ προβάλλουν αυτήν την διπλή ταυτότητα, ανάμεσα στο παιδί και την γυναίκα. Στο μεγάλο τραπέζι με τις θεότητες της γης, ο θεατής έχει την αίσθηση ότι παρακολουθεί μεταμορφώσεις του αρχικού προτύπου το οποίο βρίσκεται ίσως στα βάθη της γης- εκεί που άλλοτε τελούνταν τα κρυφά και σκοτεινά Ελευσίνια Mυστήρια.

Η Βάνα Ξένου αναζητά την αλήθεια που κρύβεται στο σώμα, γυμνό ή ενδεδυμένο, μέσα από το μύθο και την ιστορία• το πέρασμα και το βίωμα της γυναίκας ανά τους αιώνες. Πρόκειται για την μεγάλη φρίζα με τα παρατεταγμένα σώματα, η οποία, ενδεχομένως, παραπέμπει στις φρίζες των αρχαιοελληνικών ναών.

Από την Δήμητρα και την Περσεφόνη του ελευσινιακού μύθου στην Εύα του βιβλίου της Γένεσης, από την Ιουδήθ της Αρτεμισίας Gentileschi στην Λουκρητία του Lucas Cranach, την Hildegard of Bingen η Βάνα Ξένου μας εισάγει στο βάθος και το μυστήριο μιας μεταμορφούμενης ταυτότητας.

Βάνα Ξένου

Η Βάνα Ξένου (Αθήνα 1949) σπούδασε ζωγραφική και σκηνογραφία στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών Αθηνών (1968-1973), στην École Nationale Supérieure des Αrts Décoratifs και στην École Nationale Supérieure des Beaux-Αrts, στο Παρίσι (1974-1978).

Το εικαστικό έργο της Βάνας Ξένου αναπτύχθηκε σε μια σειρά θεματικών ενοτήτων, μεγάλο μέρος του οποίου έχει στηριχθεί στους μύθους και την φιλοσοφία των Ελληνικών Μυστηρίων και ιδιαιτέρως στα ΕΛΕΥΣΙΝΙΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ. Το διδακτικό της έργο το οποίο στηρίχτηκε στην έρευνα και τις ερμηνείες του πλαστικού χώρου επίσης έχει την βάση του στην παιδευτική και μυητική διαδικασία των Ελευσινίων Μυστηρίων το οποίο παρουσίασε με εκθέσεις, διαλέξεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Ασχολήθηκε επίσης, με την μελέτη του Ιερού στην Αρχαία Ελληνική Τέχνη.

Είναι ομότιμος καθηγήτρια στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων.

Κεντρική φωτογραφία θέματος: Βάνα Ξένου, Η ψυχή στο σώμα, 1981. Ακουαρέλλα σε χαρτί marouflé 5×1,45m. Παραχώρηση της καλλιτέχνιδας και της CITRONNE Gallery.