Για την Τετάρτη 1 Φεβρουαρίου δεν χρειάζεται να αναζητήσετε πολύ πού θα κάνετε βόλτα στην πόλη. Το CultureNow έχει συγκεντρώσει για εσάς τις 5 εικαστικές εκθέσεις που προτείνει ανεπιφύλακτα.
Εικαστικές εκθέσεις που προτείνουμε
Hannah Toticki – «Τα πάντα, παντού, διαρκώς»: Έκθεση στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης
Στην ατομική της έκθεση στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ), η Hannah Toticki υιοθετεί μια κριτική και συχνά χιουμοριστική προσέγγιση για να εξετάσει όψεις της «κοινωνίας της εξουθένωσης», την αόρατη εργασία των γυναικών, τη σχέση μας με την τεχνολογία, την εργασιακή ζωή ως μια δυνητικά κοσμική θρησκεία, και, γενικότερα, την κατάσταση της εργασίας στον ύστερο καπιταλισμό και σε μια κοινωνία που κυνηγά την παραγωγικότητα, την επιτάχυνση και την ανάπτυξη. Αγορές ανοιχτές όλο το 24ωρο, νέες τεχνολογίες πληροφορίας, μια παγκόσμια υποδομή για συνεχή εργασία και η δυνατότητα κατανάλωσης όλες τις ώρες της ημέρας θολώνουν όλο και περισσότερο τη διάκριση ανάμεσα στη μέρα και τη νύχτα, τη δραστηριότητα και την ανάπαυση, την εργασία και την ψυχαγωγία, ενώ συντομεύουν τον χρόνο που διαθέτουμε πλέον για να αντιδράσουμε στα ερεθίσματα. Η έκθεση «Τα πάντα, παντού, διαρκώς» φωτίζει τον παραλογισμό της σύγχρονης ζωής και διερευνά τις επιπτώσεις που έχει το αίτημα της αδιάκοπης ανάπτυξης στους φυσικούς πόρους, στο οικοσύστημα, αλλά και στο ίδιο μας το σώμα.
Η έκθεση αποτελείται από κεφάλαια που αντιστοιχούν σε διάφορες πτυχές της πρακτικής της Toticki.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Χωρίζεται στα εξής τέσσερα κεφάλαια: Παραγωγή, Ύπνος, Έλεγχος και Προσοχή. Η δομή αυτή επιδιώκει να θέσει τα επιμέρους έργα εντός πλαισίου, να διευκολύνει την ανάγνωσή τους, αλλά και να αναδείξει τις σχέσεις μεταξύ των θεμάτων με τα οποία καταπιάνεται η Toticki στο έργο της. Η ατομική έκθεση της Toticki στο ΕΜΣΤ είναι η πρώτη παρουσίαση του έργου της στην Ελλάδα και η πρώτη της μεγάλη έκθεση σε μουσείο στην Ευρώπη.
Η σκηνοθέτις, σεναριογράφος και επιμελήτρια Μαρία Ηλιού και ο ιστορικός Αλέξανδρος Κιτροέφ, μετά το ντοκιμαντέρ «Η ΑΘΗΝΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΗ ΣΤΗ ΔΥΣΗ, 1821-1896» που είχε παρουσιαστεί στο Μουσείο Μπενάκη Ελληνικού Πολιτισμού, το 2020, και έπειτα από πολλά χρόνια έρευνας στην Αμερική, την Ευρώπη και την Αυστραλία, φέρνουν πίσω στο κοινό, εικόνες της Αθήνας (φωτογραφίες και φιλμάκια), ξεχασμένες σε «κλειστά» αρχεία.
Η σημαντικότητα του ιστορικού αυτού ντοκιμαντέρ και της έκθεσης έγκειται τόσο στο ότι παρουσιάζουν άγνωστες εικόνες της Αθήνας, όσο και στο ότι οι δύο συνεργάτες προσφέρουν μία νέα αφήγηση στο πώς η Αθήνα και οι Αθηναίοι βίωσαν πέντε πολέμους μέσα σε ένα διάστημα εικοσιπέντε ετών αλλά και πώς βίωσαν τον Εθνικό Διχασμό.
Ειδικοί επιστήμονες από την Ελλάδα, την Ευρώπη και την Αμερική μιλούν για την Ιστορία της πόλης των Αθηνών, ενώ μαρτυρίες, όπως της Δέσποινας Γερουλάνου και του Φίλιππου Μαζαράκη Αινιάν, ξεδιπλώνουν προσωπικές ιστορίες.
Στο ντοκιμαντέρ συμμετέχουν επίσης οι: Roderick Beaton, Αλέξανδρος Κιτροέφ, Μαρίνα Λαμπράκη Πλάκα, Jim Wright, Νίκος Βατόπουλος, Χριστίνα Κουλούρη, Sir Michael Llewellyn Smith, Kathleen Fleming, Λάμπρος Λιάβας, Άρτεμις Σκουμπουρδή.
Το ντοκιμαντέρ και η έκθεση «Η ΑΘΗΝΑ ΚΑΙ Η ΜΕΓΑΛΗ ΙΔΕΑ, 1896-1922» είναι το δεύτερο έργο από συνολικά πέντε έργα για την ιστορία της σύγχρονης Αθήνας που θα ακολουθήσουν τα επόμενα χρόνια.
Δρόμοι Σύνθεσης: Ομαδική έκθεση στη Roma Gallery
Στην έκθεση «Δρόμοι Σύνθεσης» παρουσιάζονται μνημειακά έργα «δασκάλων» της μεταπολεμικής γενιάς, επιχειρώντας μια μοναδική ώσμωση με συνθέσεις νεότερων δημιουργών με διακριτικό αποτύπωμα. Πρόκειται για μια τολμηρή εικαστική διασταύρωση Δρόμων και Συνθέσεων, όπου το έργο δεν φέρει πάνω του το βάρος του χρόνου, ούτε εκφράζει στενά μια γενιά. Έργα προσωπικά, που απηχούν δηλαδή τη σφραγίδα του δημιουργού τους, κι όλα μαζί φιλοδοξούν να συνθέσουν την ταυτότητα της Ελληνικής Τέχνης.
Στο κέντρο της αίθουσας της γκαλερί, δεσπόζει, το σακάκι του Παύλου, του 1967, το οποίο κρέμεται από μια καρέκλα ως «υπενθύμιση» ότι δεν έφυγε ποτέ, ενώ ο ίδιος ο Νίκος Κεσσανλής, ίσως σε ένα από τα πιο προσωπικά του έργα με τίτλο «ΑΝΤΙ-ΝΙΚΟΣ», του 1981, υποδέχεται τους επισκέπτες της έκθεσης. Μεγάλη έκπληξη δημιουργούν δύο πολύ ετερόκλητα έργα (νεκρές φύσεις) του Κώστα Τσόκλη «Ένας κουβάς γεμάτος μέρα», του 1971 και ένα επιτοίχιο «Δοξαστικό» έργο του 1994. Το Σινιάλο του Τάκη του 1972, φιλοτεχνημένο με θραύσματα από οβίδα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ταλαντεύεται μεταξύ της παγκόσμιας ιστορίας, ενώ καταφέρνει να ισορροπήσει, δίνοντας μας ελπίδα για το μέλλον.
Ένα τοπίο της Ύδρας του Παναγιώτη Τέτση, του 2006, μας ταξιδεύει σε ένα πιο καλοκαιρινό σκηνικό που αναπολούμε και αναμένουμε καρτερικά όλο τον χρόνο. Ενώ η Νίκη Καναγκίνη σε μια εγκατάσταση, του 1990, με Νερό, Ιώδιο, Αλάτι, Χαλίκι, Λουλάκι και Γυαλί (παράγωγο της άμμου), έρχεται να αποδομήσει αυτό το σκηνικό, με μια «μαθηματική» συνθήκη αρμονίας που όλα αυτά τα «στοιχεία» συνθέτουν αντίστοιχα τοπία που έχουν ριζώσει στη μνήμη μας, ως Έλληνες.
Το έργο του Γιώργου Τσακίρη σηματοδοτεί τον κύκλο της Ζωής. Χρησιμοποιεί ως παράδειγμα την συνθήκη ζωής των σαλιγκαριών που επιζούν μόνο σε περιβάλλον με υγρασία αλλά πεθαίνουν όταν βρεθούν στο υγρό στοιχείο. Ένα έργο που μας υπενθυμίζει τη θέση μας ως ζωντανοί οργανισμοί στο περιβάλλον σηματοδοτόντας τους μελλοντικούς κινδύνους αφανισμού ζωής στον πλανήτη μας.
Blast from the Past: Ομαδική έκθεση στην Kalfayan Galleries
Η έκθεση “Blast from the Past” στην Kalfayan Galleries παρουσιάζει διάφορες πτυχές της αρχαίας ελληνικής κληρονομιάς ως διαχρονικής πηγής έμπνευσης. Τα έργα που παρουσιάζονται διερευνούν τη γοητεία που ασκούν η αρχαία τέχνη, η μυθολογία, η ιστορία, η αρχιτεκτονική και η λογοτεχνία σε εκπροσώπους του μοντερνισμού και σε σύγχρονους καλλιτέχνες. Τα έργα τους αποτυπώνουν ένα αμάλγαμα αφηγήσεων που εκφράζουν την πολυεπίπεδη διασύνδεση μεταξύ αρχαίου και σύγχρονου εικαστικού πολιτισμού. Ο επισκέπτης αναγνωρίζει σε ορισμένες περιπτώσεις αμέσως τις αναφορές σε εμβληματικά αρχιτεκτονικά μνημεία και έργα τέχνης της αρχαιότητας. Σε άλλες περιπτώσεις, οι υφολογικές ή ιστορικές αναφορές είναι πιο έμμεσες, μεταφρασμένες μέσα από το προσωπικό εικαστικό ιδίωμα, ενώ ταυτόχρονα η έκθεση παρουσιάζει έργα, η δημιουργία των οποίων παραπέμπει για παράδειγμα στο κλασικό ιδεώδες της τελειότητας. Η έκθεση “Blast from the Past” παρουσιάζει διεθνούς φήμης καλλιτέχνες σε διάλογο με ανερχόμενους καλλιτέχνες και στοχεύει στην προβολή του διαχρονικού και επιδραστικού ρόλου της Ελληνικής Αρχαιότητας ως Μούσας εικαστικών καλλιτεχνών.
Μανταλίνα Ψωμά – Μετάβαση: Έκθεση στην a.antonopoulou.art
Για την έκθεση «Μετάβαση» με έργα της Μανταλίνας Ψωμά, γράφει ο Κυριάκος Τσιφλάκος, γνωστός συλλέκτης:
Τη ζωγραφική της Μανταλίνας Ψωμά είχα την τύχη να την γνωρίσω πολύ πριν γνωρίσω προσωπικά την ίδια. Ήταν το μακρινό 2007, όταν το βλέμμα μου σαγηνεύτηκε από δύο έργα της που συμμετείχαν στην έκθεση με τίτλο «Σε Ενεστώτα Χρόνο – Νέοι Έλληνες Καλλιτέχνες», η οποία είχε διοργανωθεί από το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, που τότε στεγαζόταν στο Μέγαρο Μουσικής. Από τότε, την έχω εντάξει στη λίστα των σύγχρονων Ελλήνων καλλιτεχνών, το έργο των οποίων παρακολουθώ συστηματικά και με έντονο ενδιαφέρον. […]
Μέσα από τη δουλειά της, η Μανταλίνα Ψωμά έχει καταφέρει να διαμορφώσει ένα ιδιαίτερο προσωπικό ανθρωποκεντρικό ζωγραφικό ύφος, το οποίο αιωρείται μεταξύ παραστατικότητας και εξπρεσιονισμού.
Η καλλιτέχνης στην τωρινή της έκθεση επιχειρεί μια διακριτική μετάβαση προς νέες θεματολογικές διατυπώσεις. Παράλληλα όμως, διατηρεί αμετάβλητες τις βασικές τεχνικές προσεγγίσεις της, όπως και τις αφηγηματικές προθέσεις της. Στα έργα αυτά, η μέση ηλικία των “ηρωίδων” της μοιάζει να έχει κάπως αυξηθεί σε σχέση με παλαιότερα, ενώ ως πεδίο δράσης των εν λόγω ηρωίδων φαίνεται τώρα να επικρατεί η πυκνή βλάστηση και το δάσος…
Κεντρική εικόνα θέματος: Εγγονόπουλος Νίκος (1907-1985), Θησέας και Μινώταυρος (1961), λάδι σε καμβά, 73 x 60 εκ.