Το Koç University – Stavros Niarchos Foundation Center for Late Antique and Byzantine Studies (GABAM) και η Μουσική Βιβλιοθήκη “Λίλιαν Βουδούρη” του Συλλόγου Οι Φίλοι της Μουσικής παρουσιάζουν ένα νέο ερευνητικό πρόγραμμα, που επικεντρώνεται στα βυζαντινά μουσικά όργανα.
Ο πρωταρχικός στόχος του προγράμματος ήταν η λεπτομερής τεκμηρίωση απεικονίσεων με τα μουσικά όργανα των Βυζαντινών. Το σύνολο των απεικονίσεων αυτών ενσωματώθηκαν σε μια πλήρως λειτουργική βάση δεδομένων που απευθύνεται σε ερευνητές.
Το ερευνητικό πρόγραμμα Βυζαντινά Μουσικά Όργανα εκπονήθηκε από τον Δρ. Αντώνιο Μποτονάκη, μεταδιδακτορικό ερευνητή του GABAM στην Κωνσταντινούπολη, υπό την επιστημονική επίβλεψη του καθ. Νίκου Μαλιάρα.
Κατά τη διάρκεια του ερευνητικού προγράμματος, ο ερευνητής εξέτασε αρχικά ένα μεγάλο αριθμό απεικονίσεων, σε τέχνεργα όπως επιτραπέζια σκεύη, κιβωτίδια, τοιχογραφίες, ψηφιδωτά, φορητές εικόνες κ.ά. Τα αντικείμενα αυτά χρονολογούνται μεταξύ του 2ου και του 16ου αιώνα και προέρχονται από τον ευρύτερο γεωγραφικό χώρο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Κατά τη διάρκεια της δεύτερης φάσης του προγράμματος, μελετήθηκαν και εξετάστηκαν οι μικρογραφίες των βυζαντινών χειρογράφων. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονται τα 369 χειρόγραφα που βρίσκονται στη Βιβλιοθήκη του Οικουμενικού Πατριαρχείου στο Φανάρι και τα 19 χειρόγραφα της Βιβλιοθήκης του Μουσείου Τοπ Καπί. Η έρευνα κατέγραψε πάνω από 400 απεικονίσεις μουσικών οργάνων, που φυλάσσονται σε 136 διαφορετικά ιδρύματα, όπως Μουσεία, Εκκλησίες, Βιβλιοθήκες, Μονές και Ερευνητικά Κέντρα, σε 27 χώρες παγκοσμίως.
Το ερευνητικό πρόγραμμα Βυζαντινά Μουσικά Όργανα αποτελεί την πρώτη επιστημονική μελέτη που συγκεντρώνει μια πληθώρα απεικονίσεων οργάνων βασισμένη σε πρωτότυπο αρχειακό υλικό.
Περιλαμβάνει πλήρη αναλυτική περιγραφή – τεκμηρίωση για περισσότερες από 400 απεικονίσεις και παρέχει άμεση πρόσβαση σε πολλές από αυτές.
Στη συγκέντρωση του υλικού συνεισέφεραν ενεργά πάνω από 23 Βιβλιοθήκες, Μουσεία και ιδιωτικά Ιδρύματα, επιτρέποντας την πρόσβαση στην απαραίτητη τεκμηρίωση, και παρέχοντας φωτογραφικές αναπαραγωγές από τις συλλογές τους.
Το Ψηφιακό αποθετήριο του προγράμματος υλοποιήθηκε από τη Βιβλιοθήκη Suna Kıraç του πανεπιστημίου Koç
της Κωνσταντινούπολης σε συνεργασία με τη Μουσική Βιβλιοθήκη “Λίλιαν Βουδούρη” και αποτελεί μέρος των Ψηφιακών Συλλογών του Πανεπιστημίου.