Ο Louis Armstrong στο κλασσικό πλέον τραγούδι του “What a wonderful world” περιγράφει τον υπέροχο κόσμο μέσα στον οποίο απολαμβάνει τα πράσινα δέντρα και τα κόκκινα τριαντάφυλλα, τον γαλάζιο ουρανό με τα λευκά σύννεφα και τα χρώματα του ουράνιου τόξου, την φωτεινή ευλογημένη μέρα και τη σκοτεινή ιερή νύχτα· ενώ βλέπει φίλους να εκφράζουν την αγάπη τους και μωρά που κλαίνε να μεγαλώνουν. Και κάθε φορά υπενθυμίζει στον εαυτό του πόσο υπέροχος είναι ο κόσμος.
Με μια διάθεση ειρωνική, ο Ανδρέας Σάββα δίνει τον τίτλο What a wonderful, wonderful world… για την in situ εγκατάστασή του στο Art Wall θέλοντας να χαρακτηρίσει τον σημερινό κόσμο στον οποίο ζούμε. Δημιουργεί έναν ιστό από απαγορευτικές ταινίες, σήμανσης κινδύνου, του οποίου το πλέξιμο ξεκινά από διάσπαρτα κομμάτια κτιρίων και δρόμων της πόλης που συνδέονται με τη πορεία του ελληνικού κράτους. Συγκεκριμμένα τα θραύσματα νεοκλασσικών κτιρίων είναι για τον καλλιτέχνη άρρηκτα συνδεδεμένα με το ανεξάρτητο και νεοσύστατο ελληνικό κράτος του 19ου αιώνα, το οποίο επιδίωκε την σύνδεσή του με το κλασσικό του παρελθόν και ταυτόχρονα την ένταξή του σε ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο.¹ Η ανάγκη μας να ανήκουμε στην Ευρώπη και στη Δύση, καθώς και η οικονομική και πολιτική μας εξάρτησή από αυτήν, μας χαρακτηρίζει ως και σήμερα.
Ο Σάββα καλεί τον θεατή να εισέλθει σε ένα ασφυκτικό περιβάλλον, σε ένα περιορισμένο ζωτικό χώρο, σε μία περιοχή που βρίσκεται σε κίνδυνο. Οι ταινίες ή οι γραμμές μεταξύ χωρών και λαών δεν είναι απλώς διαχωριστικές στις μέρες μας, αλλά και επίφοβες, καθώς αδυνατούν να προστατέψουν τους πολίτες, ενώ ο κίνδυνος πλέον παραμονεύει παντού, απειλώντας ωμά την ζωή, την καθημερινότητα και κάθε είδους έννοια ασφάλειας. Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι άνθρωποι δυστυχούν, πόλεμοι μαίνονται, δημοκρατίες γκρεμίζονται, κυριαρχεί πολιτική και οικονομική ασφυξία, η οικολογική καταστροφή τείνει να γίνει μη αναστρέψιμη, ενώ τα τρομοκρατικά χτυπήματα καθημερινά φιγουράρουν στους τίτλους των ειδήσεων.
Μήπως όμως ο θεατής μέσα σε αυτό περιβάλλον που ελλοχεύει κινδύνους καλείται να αναλογιστεί το παρελθόν και το παρόν του; Τελικά μήπως μέσα από τα θραύσματα θα ξεπροβαλλούν και θα αναδυθούν οι ουμανιστικές αξίες, οι οποίες θα καθορίσουν την πορεία μας στο μέλλον και θα αποτελέσουν τη βάση ενός πραγματικά υπέροχου κόσμου;²
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Ο Ανδρέας Σάββα
Γεννήθηκε το 1970 στην Κερύνεια της Κύπρου. Ολοκλήρωσε τις σπουδές του στη ζωγραφική και το μεταπτυχιακό του στις Ψηφιακές Μορφές Τέχνης στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας. Ζει και εργάζεται στην Κύπρο και τη Νέα Υόρκη.
Επιμέλεια: Στρατής Πανταζής
1. Αυτή η ανάπτυξη του νεοκλασσικού κινήματος στη χώρα οφείλεται κυρίως στον ερχομό ξένων αρχιτεκτόνων όπως των Γερμανών Ernst Moritz Theodor Ziller και Karl Friedrich Schinkel, και Ελλήνων που σπούδασαν στην Ευρώπη όπως ο Σταμάτης Κλεάνθης και Λύσανδρος Καυταντζόγλου.
2. Horkheimer, M., & Adorno, T. W., Dialektik der Aufklärung: Philosophische Fragmente, Amsterdam: Querido, 1944/1947.