Βασισμένη σε ιδέα του εικαστικού και δημιουργού κόμικ Σπύρου Βερύκιου και σε συν επιμέλεια με τον ιστορικό τέχνης Θανάση Μουτσόπουλο, η έκθεση στοχεύει στο να αναδείξει τους τρόπους με τους οποίους οι σύγχρονοι εικαστικοί αντλούν έμπνευση από τις οπτικές και τις αφηγηματικές συμβάσεις των κόμικς, ξεπερνώντας τα όρια των παραδοσιακών καλλιτεχνικών πρακτικών και αντιπαραθετικών εννοιών, όπως χαμηλή και υψηλή τέχνη.
Η έκθεση εστιάζει σε δύο κύριες παράλληλες εξελίξεις στην τέχνη στα τέλη του 20ού αιώνα, που σηματοδότησαν τον ορισμό νέων αισθητικών προσεγγίσεων διευρύνοντας τα όρια της τέχνης αλλά και της αφήγησης, ανοίγοντας νέες προοπτικές για την εξέλιξη της σύγχρονης τέχνης. Από τη μία πλευρά, καλλιτέχνες όπως ο Roy Lichtenstein, o Philip Guston και ο Andy Warhol ενσωματώνουν στα έργα τους στοιχεία από τη λαϊκή κουλτούρα και από την άλλη, νέοι δημιουργοί κόμικς όπως ο Art Spiegelman συνδυάζουν έννοιες και τεχνικές από τη σύγχρονη τέχνη, συμβάλλοντας στη δημιουργία νέων καλλιτεχνικών κατηγοριών.
Ο Θανάσης Μουτσόπουλος στο εισαγωγικό κείμενο της έκθεσης γράφει χαρακτηριστικά: «Από τη δεκαετία του ’60, δύο παράλληλες διαδικασίες αλληλεπίδρασης θα αλλάξουν την τέχνη για πάντα. Από τη μία, ζωγράφοι θα εντάξουν όλο και πιο δραστικά στοιχεία από τη μαζική κουλτούρα και ιδιαίτερα από τα κόμικς στη δουλειά τους, και από την άλλη, μια καινούργια γενιά σχεδιαστών κόμικς θα εισαγάγει στοιχεία από τη Μοντέρνα Τέχνη και τις σπουδές τους σε Σχολές Καλών Τεχνών στις σχεδιασμένες ιστορίες τους. Αυτά τα γεγονότα θα συμβούν και από τις δυο πλευρές του Ατλαντικού και θα παίξουν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση των υποκατηγοριών της Pop Art και τη μετάβαση από τα Underground Comix στο σύγχρονο Graphic Novel».
Σε ένα ανάλογο πλαίσιο, η δεκαετία του ’80 αποτέλεσε ένα σημαντικό κεφάλαιο για την Ελλάδα, με μια νέα γενιά Ελλήνων καλλιτεχνών να συμμετέχει ενεργά σε αυτή τη δημιουργική ανταλλαγή. Η περίοδος σηματοδότησε την άνθηση των ελληνικών περιοδικών κόμικς, όπως η “Βαβέλ”, το “Παρά Πέντε”, καθώς και την έκδοση αναρίθμητων φανζίν, φθηνών αυτοεκδόσεων σε χαρτί φωτοτυπίας, οι οποίες κυκλοφορούσαν από χέρι σε χέρι. Τα συγκεκριμένα περιοδικά έγιναν πλατφόρμες για νέους ταλαντούχους καλλιτέχνες να εξερευνήσουν νέες ιδέες και νέους τρόπους έκφρασης συνδυάζοντας στοιχεία από τη λαϊκή κουλτούρα των κόμικς, τη γραφιστική με παραδοσιακές εικαστικές τεχνικές. Μέσα από τις σελίδες των περιοδικών αυτών, καλλιτέχνες όπως ο Διαμαντής Αιδίνης, ο Σπύρος Βερύκιος, ο Δημήτρης Παπαϊωάννου και ο Κωνσταντίνος Παπαμιχαλόπουλος, που συμμετέχουν και στην έκθεση, είχαν τη δυνατότητα να αναδείξουν νέες αισθητικές προσεγγίσεις, προσφέροντας έτσι ένα πλούσιο φάσμα εναλλακτικών προτάσεων για το τι μπορεί να είναι η ζωγραφική και το κόμικ στο κοινό.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Η έκθεση “Wow! Pow! Bam! Κόμικ και Ζωγραφική, Μια συνάντηση στα Τέλη του 20ού Αιώνα” επιχειρεί να παρουσιάσει για πρώτη φορά στη χώρα μας την ιστορική και φαινομενικά ασύμβατη σχέση των δύο μέσων. Βασικό ερώτημα στο επίκεντρό της, όπως επισημαίνει ο Θανάσης Μουτσόπουλος, «είναι μέχρι ποιο βαθμό μπορούν τα κόμικς να ανοιχτούν στις περιοχές των εικαστικών, ιδιαίτερα της ζωγραφικής, αναβιώνοντας τις κατακτήσεις των αναζητήσεων του 20ου αιώνα, π.χ. του Εξπρεσιονισμού, του Κυβισμού, της Αφαίρεσης, χωρίς να αναστείλουν εντελώς τη λειτουργία της αφήγησης». Σε ποιο βαθμό τα κόμικς μπορούν να ανοίξουν νέες δυνατότητες σε άλλα καλλιτεχνικά πεδία, διατηρώντας παράλληλα τη δυναμική τους και την αφηγηματική τους λειτουργία;
Αγκαλιάζοντας το κόμικ οι σύγχρονοι εικαστικοί διευρύνουν τα όρια του μέσου τους, δημιουργώντας συναρπαστικά έργα, που είναι αστεία, διανοητικά διεγερτικά, βαθιά προσωπικά και σύγχρονα. Μέσα από την ευρηματική χρήση της αισθητικής των κόμικς, οι συμμετέχοντες καλλιτέχνες επαναπροσδιορίζουν τις δυνατότητες της ζωγραφικής, δημιουργώντας ένα νέο οπτικό λεξικό που είναι τόσο γοητευτικό όσο και προκλητικό.
Στην έκθεση θα παρουσιαστούν έργα ιστορικής σημασίας που εκτίθενται για πρώτη φορά στο κοινό.
Θα παρουσιαστούν έργα των:
- Διαμαντή Αϊδίνη
- Δημήτρη Παπαϊωάννου
- Σπύρου Βερύκιου
- Κωνσταντίνου Παπαμιχαλόπουλου
- Steve Giannakos
- Keith Haring
- Κωνσταντίνου Λιανού
- Steven C. Harvey
- Χρήστου Μαυροδή
- Hergé
- Χρίστου Μιχαηλίδη
- Roy Lichtenstein
- Εμμανουήλ Μπιτσάκη
- Havier Mayoral
- Μποστ
- Raymond Pettibon
-Ιδέα έκθεσης και επιμέλεια του εικαστικού και δημιουργού κόμικ Σπύρου Βερύκιου
-Κείμενο έκθεσης του ιστορικού τέχνης Θανάση Μουτσόπουλου
-Οργάνωση / Παραγωγή έκθεσης Γκαλερί Ζουμπουλάκη (Δάφνη Ζουμπουλάκη/Αναστασία Πρωτοπαπά/ Νίκη Παπακωνσταντινοπούλου/Μιχάλης Χωριανόπουλος)
Ευχαριστούμε θερμά για την συνεργασία το DESTE Foundation for Contemporary Art, τον Φωκίωνα Ποταμιάνο, την Can Christina Androulidaki Gallery και την Citronne Gallery
Κεντρική φωτογραφία θέματος: Diamantis Aidinis, 2, Frigidaire_1986 (λεπτομέρεια έργου)