Χρήστος Καφτεράνης: Σιανγκ Γιανγκ, Μακιαβέλι, σοφιστές: Οι τεχνικοί του κράτους

Η πολιτική έχει στόχο να λύσει ανισώσεις και όχι εξισώσεις. Στην άσκησή της ταυτότητες και συμμετρίες δεν υπάρχουν. Υπάρχουν αναλογίες και ομοιότητες. Και είναι αυτές  που θα μπορούσαν να μας φέρουν κοντά στον πραγματικό μας στόχο: την ανίχνευση των χαρακτηριστικών οργάνωσης και λειτουργίας της πολιτικής και του κράτους.

Η πολιτική φιλοσοφία του Σιανγκ Γιανγκ, του Μακιαβέλι και των Αρχαίων Ελλήνων Σοφιστών αποβλέπει στην πρακτική χρήση. Έχοντας ως επίκεντρο τον πολιτικό άνθρωπο και τον εντοπισμό των όρων που εξασφαλίζουν την κυβερνησιμότητά του, εστιάζουν την προσοχή στην εμπειρία, όπως τη ζουν ή τη διακρίνουν μέσα στην ιστορία, για να καταγράψουν τις τεχνικές που είναι ικανές να κάνουν την πολιτική περισσότερο αποτελεσματική. Φορούν δηλαδή τη φόρμα του βουλκανιζατέρ και, βγάζοντας μπουλόνια, βίδες και άξονες, προσπαθούν να βρουν με ποιο τρόπο οι  τροχοί  του κράτους θα μπορούσαν  να λειτουργήσουν με μεγαλύτερες και πιο ασφαλείς επιδόσεις. Δεν έχουν την πρόθεση να δώσουν συνταγές πολιτικών συμπεριφορών που αντιστοιχούν σε συγκεκριμένες στιγμές.

Οι άνθρωποι κινητοποιούνται από τα προσωπικά τους συμφέροντα και την εγωιστική τους φύση και ο μόνος τρόπος να κυβερνηθούν είναι η ικανοποίηση των προσδοκιών τους να εξαρτάται  από την πολιτική εξουσία. Το κράτος αυτεπάγγελτα, με το φόβο και τη βία των νόμων, ορίζει και τη διαδικασία και τους όρους υπό τους οποίους μπορούν οι άνθρωποι να κινηθούν για να πετύχουν αυτά που επιθυμούν. Στην μεταξύ τους σχέση εκείνο που κυριαρχεί είναι οι αμοιβαίοι υπολογισμοί. Η αποτελεσματικότητα είναι το ζητούμενο. Η ηθική – με τη τρέχουσα έννοια – μικρή σημασία έχει∙ κι’ όταν εμφανίζεται είναι προσχηματική.

Ωστόσο, η σύγχρονη πολιτική πραγματικότητα μόνο επιχειρήματα για την αμφισβήτηση της πολιτικής παρέχει: κρατικοί λειτουργοί «εγκατεστημένοι ληστές», αποχαλινωμένοι Banksters, προκλητική ανισοκατανομή του πλούτου, εφιαλτική αύξηση των «ανθρώπινων αποβλήτων», νόμοι και κανονισμοί ανεφάρμοστοι, δικαιοσύνη με τους αγοραστές της έξω από την πόρτα της, απουσία ελέγχου, εκβιασμοί και αδιαφορία της διοίκησης, ατιμωρησία και ανασφάλεια, υπενθυμίζουν διαρκώς ότι η πολιτική, με τον τρόπο που ασκείται, έχει απομακρυνθεί από τους αρχικούς της στόχους και το ζήτημα της εκ νέου «νομιμοποίησης του κράτους» επανατίθεται.

Το έργο του Σιανγκ Γιανγκ, του Μακιαβέλι και των σοφιστών και η δημιουργική προσαρμογή της πολιτικής τους πρότασης στη σημερινή πολιτική πραγματικότητα είναι όπως στη ζωγραφική το έργο των κυβιστών: η άποψη που αναδεικνύεται εξαρτάται από τη γωνία, το φως και την απόσταση που έχει το βλέμμα πάνω στον πίνακα.

Info:

Ο συγγραφέας Χρήστος Καφτεράνης είναι Διδάκτορας Κοινωνικών & Πολιτικών Επιστημών με σπουδές στην Αθήνα και στο Παρίσι. Έχει ειδικευθεί στην πολιτική σκέψη της αρχαίας Κίνας και κυρίως στη σχολή των Νομοκρατών.

Από τα έργα του έχουν δημοσιευθεί: Πάραλος (μυθιστόρημα),  Άλας και Σίδηρος – Κίνα 81 π.Χ ( μετάφραση – πολιτική διατριβή), Το βιβλίο του Ηγεμόνα Σιανγκ ( μετάφραση – πολιτική διατριβή), Ο κούκος της τελευταίας άνοιξης, Το σκιάχτρο που έγινε χαρταετός, Το σκιάχτρο τα Χριστούγεννα, Η σκιά που εξολόθρευε τις πυγολαμπίδες (παιδικές ιστορίες), Ο κόμης Μοντεχρήστος της Πλατείας Συντάγματος ( εικονογραφημένο διήγημα), Όλυμπος – Χάσια και Φωτης Γιαγκούλας (ποιητική συλλογή), Χαικού (μετάφραση – ποιητική συλλογή) Σιανγκ Γιανγκ – Μακιαβέλι – Σοφιστές: οι τεχνικοί του κράτους ( πολιτική διατριβή).

* Αναδημοσίευση από το περιοδικό Culturenow Mag, τεύχος 33