Η δημοφιλής ομάδα Ελλήνων ακροβατών και χορευτών «κι όμΩς κινείται», μέλος της οποίας είναι η Χριστίνα Σουγιουλτζή, καταπιάνεται για πρώτη φορά με το Αρχαίο Δράμα και δημιουργεί μια σύγχρονη performance διονυσιακής τελετουργίας με βάση τις «Βάκχες» του Ευριπίδη και το «Σπαραγμό» της Μαργαρίτας Λυμπεράκη, συντηρώντας επί σκηνής έναν κόσμο από χαρτί…
Η ανάγκη του ανθρώπινου σώματος-πνεύματος, να υποτάξει τη σκέψη μέσω της σωματικότητας, παραμένει ίδια, με όποιον τρόπο κι αν εκφράζεται σωματικά, στοχεύει, πάντα, στην ουτοπία της έκστασης, της φυγής από το “εδώ και τώρα”, του χρόνου, του τόπου και του πραγματικού.
Πέντε πρόσωπα υπάρχουν σ ένα σκηνικό χώρο από χαρτί και σίδερα. Προσπαθώντας να διατηρήσουν την παρούσα κατάσταση ως σταθερή. Η παρούσα κατάσταση δεν είναι ποτέ ίδια. Είναι τα ίδια τα πρόσωπα που προκαλούν την αλλαγή της παρούσας κατάστασης. Είναι τα ίδια τα πρόσωπα που επιθυμούν να διατηρήσουν τα πράγματα ως έχουν.
***
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
-Με τις «Βάκχες» η Ομάδα «κι όμΩς κινείται» αναμετριέται για πρώτη φορά με το αρχαίο δράμα. Τι σημαίνει για εσάς αυτό το νέο βήμα;
Βρισκόμαστε εδώ, σε σχέση με τις Βάκχες του Ευρυπίδη, με τη ματιά του επισκέπτη-ταξιδιώτη, με το δικαίωμα που μας δίνει ο κοινός τόπος. Έτσι όπως τον μοιραζόμαστε με τους άλλους- όλους, αυτούς, που βρίσκονται σε επαφή με τη μυθοπλασία και τα σημαίνοντα του έργου. Δε νιώθουμε ειδικοί, είναι άπειρες οι παράμετροι της ανάλυσης και προφανώς τεράστιο το πεδίο της ενασχόλησης με το Λόγο. Η κοινή γνώση του έργου με τους θεατές, μας δίνει μεγάλη ελευθερία.
-Πώς έγιναν οι «Βάκχες», του Ευριπίδη, αλλά και ο «Σπαραγμός», της Μαργαρίτας Λυμπεράκη, η βάση στην οποία στηρίχθηκε το έργο της ομάδας;
Ένα χάρτινο κουτί. Ο ψεύτικος και κάποιες φορές παράλογος κόσμος της ανθρώπινης κατασκευής. Κατασκευές νόμων και εξουσιών. Κατασκευές που είναι λειτουργικές μόνο στις μεταβάσεις τους και όχι στην ισχύ τους. Σ’ ένα τέτοιο κουτί βρίσκεται ο «χορός». Ακολουθεί τους κανόνες. Ήσυχα, υπάκουα, αλλά επιθυμεί την έξοδο, την αλλαγή. Όσο και να την φοβάται. Επινοεί κάποτε το Θεό, που θα τον ελευθερώσει. Επικαλείται θεϊκές δυνάμεις και διαλύει με τα ίδια του τα χέρια τους τοίχους και τα εδάφη του. Σεισμός. Φοβερός. Ο βασιλιάς τρελαίνεται, τρέχει μανιασμένος να καθυποτάξει το ανυπέρβλητο. Τρέχει προς τον αφανισμό του. Κατασπαράσσεται από την ίδια του τη Μάνα. Η ισχυρότερη κοινωνική αξία καταρρέει, μπροστά στη μεγαλοσύνη της αλλαγής. Το τέλος του κύκλου. Η βία του Φυσικού. Η καρπερή βία του Φυσικού, που θα φέρει τη νέα εποχή.
Κι όλα θα ξαναγίνουν… ίσως.
Ο Σπαραγμός της Μαργαρίτας Λυμπεράκη είναι ένα έργο που προτάθηκε από το Νίκο Μάνεση. Ο ελλειπτικός λόγος, η ποιητική των εικόνων του έργου μας καθοδήγησαν στην πορεία των προβών. Μέρη του έργου προβάλλονται ως γραπτό κείμενο κατά τη διάρκεια της παράστασης.
-Θα θέλατε να μας πείτε λίγα λόγια για την εμπειρία της παρουσίασης μιας αρχαίας τραγωδίας μέσα από ένα πρίσμα πρωτίστως κινησιολογικό;
Είναι μεγάλο ζητούμενο να μπορούμε να αποδώσουμε το μύθο, την ιστορία, χωρίς να εμφανίσουμε σταθερούς ρόλους. Η ομάδα είναι ο χειριστής του σκηνικού. Κάποιος ξεχωρίζει, ανά στιγμές, με την πράξη του και ντύνεται κάποιο ρόλο. Η πορεία του σκηνικού είναι, όμως, αυτή που κρατάει την αφηγηματική γραμμή.
Η κίνηση είναι “δεσμευμένη” σε αυτή τη λειτουργία. Στην παράσταση δεν υπάρχει χορός με την έννοια της εκφραστικής απόδοσης μουσικού έργου. Δεν υπάρχει μουσική. Τα μικρόφωνα ενισχύουν τους ήχους του σκηνικού. Οι από σκηνής προσπαθούν να υπάρξουν μέσα στις διάφορες μεταλλάξεις του περιβάλλοντος και να υπηρετήσουν είτε τη ρυθμολογία, είτε την εικόνα, να παράξουν χρόνο, ρυθμό, τάση, σχέση με το χώρο και μεταξύ τους, αλλά ποτέ δεν απεξαρτώνται από το σκηνικό. Μόνο στο τέλος, όταν πια όλα ησυχάζουν και ο χώρος αδειάζει.
Η μεγάλη ερώτηση για την κίνηση ήταν και είναι η έννοια της έκστασης.
Η ανάγκη του ανθρώπινου σώματος-πνεύματος, να υποτάξει τη σκέψη μέσω της σωματικότητας, παραμένει ίδια, με όποιον τρόπο κι αν εκφράζεται σωματικά, στοχεύει, πάντα, στην ουτοπία της έκστασης, της φυγής από το “εδώ και τώρα”, του χρόνου, του τόπου και του πραγματικού.
Η ακροβατική πράξη, η αλήθεια της ισορροπίας και της σωματικής επιτέλεσης, κατορθώματος, περιέχει την κατάσταση της μέθης, του ιλίγγου.
Η ουσιαστικότερη όμως θέση της παράστασης, σε σχέση με το θέμα αυτό, είναι η σιωπή.
-Βασικό υλικό του κόσμου του έργου αποτελεί το χαρτί. Τι συμβολίζει αυτή η επιλογή και πώς θα λέγατε ότι επηρεάζει το σκηνικό περιβάλλον τη δράση;
Θέλαμε να δείξουμε μια κατασκευή που να μοιάζει στέρεη, αλλά να καταστρέφεται ολοσχερώς.
Οι τοίχοι τσαλακώνονται σκίζονται.
Το πάτωμα υποχωρεί σε ρουφάει.
Ζαρώνει το έδαφος. Ανοίγει. Και αποκαλύπτει το σκελετό, τα σιδερένια του Κόκκαλα.
Το χαρτί μπορεί να είναι τα φύλλα που πέφτουν, το νερό, ο αέρας, οι εποχές που περνούν και θα περάσουν…
Αλλά και το σώμα του Πενθέα που σπαράσσεται σε κομμάτια, το σώμα της Πόλης που σπαράσσεται σε κομμάτια, το σώμα και ο ήχος του χρόνου, που περνά σαρωτικός και αλαζόνας.
-Προσωπικά, τι νιώθετε πως αποκομίζετε από το συγκεκριμένο πόνημα;
Νομίζω είναι η παράσταση που απαίτησε τη μεγαλύτερη αφαίρεση. Αναγκαστήκαμε! Το έδειχνε, το ζητούσε! Σε ποιόν αρέσει η αφαίρεση; Ποιός την αντέχει; Ήταν κατόρθωμα για μένα.
-Πώς οραματίζεστε τα επόμενα βήματά σας;
Υπάρχει η ανάγκη να σταθούμε εδώ, στις Βάκχες. Η πορεία των παραστάσεων θα μας οδηγήσει σε επόμενες ανάγκες. Η πορεία της μάθησης, της ανακάλυψης μέσα από την επανάληψη της παράστασης. Πάντα υπάρχει με καθημερινή φροντίδα το θέατρο, τα μαθήματα, η ευρύτερη κοινότητα της ομάδας.
Photo Credit: © Χριστίνα Γεωργιάδου