Η υφαντική προσεγγίζεται τόσο ως μια πρακτική άρρηκτα δεμένη με την ιστορία της Ηπείρου και των Βαλκανίων, αλλά και ως ένα μεταφορικό σχήμα που περιγράφει την αδιάκοπη προσπάθεια για την οικοδόμηση της αποκαλούμενης ευρωπαϊκής ταυτότητας.
Τι μπορεί να προσφέρει η ιστορική γλώσσα της υφαντικής στις σύγχρονες εικαστικές πρακτικές, ιδιαίτερα σε όσες βασίζονται στην ψηφιακή τεχνολογία, όπως είναι τα νέα μέσα και η διαδικτυακή τέχνη; Με ποιους τρόπους μπορεί η σύγχρονη τέχνη να δώσει ζωή στη δημιουργία αντικειμένων από νήμα;
To εγχείρημα καταπιάνεται παράλληλα με την οικοδόμηση της ευρωπαϊκής ταυτότητας, η οποία μεταβάλλεται συνεχώς, χωρίς να αναφέρεται σε μια αδιαμφισβήτητη και συνεχή ιστορική πραγματικότητα. Η μεταφορική έκφραση «Υφαίνοντας την Ευρώπη» θέτει το ζήτημα της συγκρότησης της ευρωπαϊκής ταυτότητας και την ανάγκη να εξεταστούν τα εννοιολογικά, πολιτικά και κοινωνικά νήματα που εξυφαίνουν το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.
Έργα τέχνης και καλλιτέχνες που συμμετέχουν
Azra Akšamija – Palimpsest of ’89, 2017
Η Azra Akšamija είναι εικαστικός και ιστορικός της αρχιτεκτονικής, διευθύντρια του MIT Future Heritage Lab και Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στο MIT Art, Culture and Technology Program. Η Akšamija διερευνά τις πολιτικές της ταυτότητας και της πολιτισμικής μνήμης έχοντας ως κλίμακα το ανθρώπινο σώμα (ρουχισμός και τεχνολογίες ένδυσης), το αστικό τοπίο (θρησκευτική αρχιτεκτονική και πολιτισμικοί θεσμοί), στο πλαίσιο της ιστορίας και της παγκοσμιοποίησης. Η δουλειά της έχει παρουσιαστεί σε διεθνείς διοργανώσεις, όπως η Manifesta 7, η 54η Biennale Βενετίας, η Royal Academy of Arts του Λονδίνου, το Jewish Museum στο Βερολίνο, Berlin, το Queens Museum of Art στη Νέα Υόρκη, η Μπιενάλε του Λίβερπουλ, τα Μουσεία Σύγχρονης Τέχνης Ζάγκρεμπ, Λουμπλιάνας και Βελιγραδίου. Το 2013 της απονεμήθηκε το μεγάλο βραβείο Aga Khan Award για την αρχιτεκτονική για το σχεδιασμό του χώρου προσευχής στο Ισλαμικό Κοιμητήριο Altach στην Αυστρία.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Κλίτσα Αντωνίου – Parallelotopias: Horizon Line, 2012
H Κλίτσα Αντωνίου γεννήθηκε στην Κύπρο και σπούδασε στο Wimbledon School of Art, Saint Martin’s School of Arts (M.F.A.), Pratt Institute (M.F.A.) και το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης (D.A.) Το 2014 ολοκλήρωσε το Διδακτορικό Δίπλωμα της στην Ιστορία και Θεωρία της Τέχνης στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου στο οποίο και διδάσκει. Έχει κέρδισε μια σειρά από βραβεία και τιμητικές διακρίσεις, ενώ κατέχει στο ενεργητικό της περισσότερες από 20 διεθνής ατομικές εκθέσεις. Το έργο της έχει εκτεθεί σε σημαντικά μουσεία και γκαλερί της Κίνας, του Βελγίου, της Σουηδίας, του Ισραήλ, της Μαδρίτης, του Στρασβούργου, της Κωνσταντινούπολης κ.α. Τέλος, το 2018 επιλέγηκε μέσα από διεθνή διαγωνισμό να αντιπροσωπεύσει την Μάλτα στην Biennale Βενετίας 2019.
Γιούλα Χατζηγεωργίου – Gun–Aid, 2014
Η Γιούλα Χατζηγεωργίου γεννήθηκε στην Πάφο και αποφοίτησε με άριστα από τη Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας όπου πλέον ζει και εργάζεται. Έχει σημαντική διεθνή παρουσία, καθώς έχει λάβει μέρος σε συνολικά πέντε Μπιενάλε στην Βραζιλία, στην Αίγυπτο, στην Ισπανία αλλά και σε εκθέσεις στις Η.ΠΑ., στην Κίνα, στην Τουρκία, στην Μπρατισλάβα, στη Λευκωσία, στο Παρίσι, στις Βρυξέλλες, στο Άμστερνταμ κ.α. Έργα της έχουν παρουσιαστεί σε σημαντικές γκαλερί, μουσεία, πολιτιστικούς φορείς και θεσμούς όπως στην Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, στο Μουσείο Γουναρόπουλου, στην Αίθουσα Τέχνης Αθηνών. στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας, στην γκαλερί Ιλεάνα Τούντα, στην Art Athina.
OPA – I WILL NOT MAKE ANY MORE POLITICAL ART, 2014, video
Η OPA (Obsessive Possessive Aggression) είναι η Συνέργεια μιας κίνησης που συντάχθηκε το 2001 από τους εικαστικούς καλλιτέχνες Slobodanka Stevceska και Denis Saraginovski. Και οι δύο ζουν και εργάζονται στα Σκόπια και σπουδάζουν στη Σχολή Καλών Τεχνών των Σκοπίων. Η OPA έχει ατομικές εκθέσεις στη Μακεδονία, την Εσθονία, την Κροατία, τη Σλοβενία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, τις Η.Π.Α. και τις Κάτω Χώρες, ενώ έχει εκθέσει ευρέως σε ομαδικές εκθέσεις και φεστιβάλ όπως το Transmediale του Βερολίνου, το Rencontres Internationales σε Παρίσι και Βερολίνο, στη Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης στη Μόσχα, στο Ευρωπαϊκό Φεστιβάλ Θεάτρου στο Hildesheim, στη Μπιενάλε των New Media Arts του Λος Άντζελες, στο Kunstraum της Βάδης, στο Κέντρου πολιτισμού Zamek, Πόζναν, κλπ. Η OPA έλαβε υποτροφίες παραμονής σε Εσθονία, Γαλλία, Γερμανία, Ελβετία και Ολλανδία, καθώς και τα Βραβεία DragisaNanevski και Νέων Εικαστικών Καλλιτεχνών DENES (2004). Η ΟΡΑ είναι ιδρυτικό μέλος της Πρωτοβουλίας Kooperacija (Kooperacija Initiative, 2012-2015).
Ανδρέας Σάββα – Νέφη, (2018)
Ο Ανδρέας Σάββα γεννήθηκε στην Κερύνεια της Κύπρου. Πρόσφυγας από την παιδική του ηλικία, η δημιουργία του καθορίζεται από τις κοινωνικές και πολιτικές του απόψεις, οι οποίες συχνά διαποτίζονται από έναν σκεπτικισμό σε σχέση με τις καπιταλιστικές κοινωνικές αξίες. Οι επί τόπου εγκαταστάσεις ή μονάδες του, όπως τις ορίζει, κατηγοριοποιούνται από ένα διαφορετικό σύνολο κυρίαρχων υλικών που κυμαίνονται από το σχοινί [σειρά Opportunist (1993-)] έως και λογαριασμούς ως κύριο υλικό (1995-) με τη σειρά ¥€$ χρησιμοποιώντας τα σύμβολα από τα τρία πιο ισχυρά νομίσματα στην αλλαγή της χιλιετίας. Πρόσφατα, ο Σάββα κατασκεύασε ένα σώμα ζωγραφικής με εξαιρετικά απαλές επιφάνειες σε απάντηση των τεραστίων αλλά και στείρων πληροφορίών που προέρχονται από τη διάχυτη χρήση της επίπεδης οθόνης του Διαδικτύου. Έργα του έχουν παρουσιαστεί σε φουάρ, γκαλερί και μουσεία στην Αθήνα, στην Γερμανία, στην Κύπρο, στην Ιρλανδία και στις Η.Π.Α
Χρίστος Αβραάμ – A map of Truth and Beliefs (2017)
Ο Χρίστος Αβραάμ αποφοίτησε με άριστα από την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών και το εργαστήρι του Γιάννη Ψυχοπαίδη. Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου (με υποτροφία) από την ίδια σχολή. Το έργο του καλλιτέχνη έχει παρουσιαστεί ως τώρα σε ομαδικές εκθέσεις σε Κύπρο, Ελλάδα, Γερμανία, Ισπανία, Ηνωμένο Βασίλειο και Ρωσία. Έχει τιμηθεί με το Βραβείο Εικαστικού Βιβλίου 2012 για τον «Στον Άγνωστο Εραστή». Έργα του βρίσκονται στο Μουσείο Plyos της Ρωσίας, στη Saatchi Galleryκαι σε ιδιωτικές συλλογές στην Κύπρο και στο εξωτερικό. Έργο του έχει καταχωρηθεί στον κατάλογο για τα 50χρονα της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενώ παλαιότερα έργο του έχει κοσμήσει την αφίσα του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Μικρού Μήκους Θεσσαλονίκης.
Κυριάκος Κουσουλίδης – Consolation, 2017
Ο Κυριάκος Κουσουλίδης είναι εικαστικός, με σπουδές στη φιλοσοφία και την πληροφορική. Αποφοίτησε με άριστα από την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών και το εργαστήρι του Γιάννη Ψυχοπαίδη, και έλαβε μεταπτυχιακό δίπλωμα από το Goldsmiths University of Londonστο Creative Computation. H δουλειά του έχει παρουσιαστεί μεταξύ άλλων στο V&A Museum, London, στην Tinshed Gallery του Λονδίνου, στο Betthanien στο Βερολίνο, στο Athens ConcertHall, στην Πολιτιστική Πρωτεύουσα Πάφος 2017. Έργα του βρίσκονται σε ιδιωτικές συλλογές στην Κύπρο και στο εξωτερικό.
Νίκος Γυφτάκης
Ο Νίκος Γυφτάκης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1981, όπου πλέον ζει και εργάζεται. Σπούδασε Καλλιτεχνική Έρευνα στο Πανεπιστήμιο Konstfack στη Στοκχόλμη, Ζωγραφική και Στοχαστική Σχεδίαση στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και Μουσική στο Εθνικό Ωδείο Αθηνών. Στο αρχείο του έχει τέσσερις ατομικές και πολλές ομαδικές εκθέσεις τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό (Σουηδία, Ιταλία,Αζερμπαϊτζάν. Μεταξύ άλλων, στην Art Athina, στο Bethanien Projektraum στο Βερολίνο, στην Europahuset και στη γκαλερί Saatchi. Είναι μέλος της ομαδικής συλλογής “Compassion”. Έχει επίσης δημιουργήσει σκηνικά και πίνακες ζωγραφικής για αρκετές ταινίες και θεατρικές παραστάσεις και ταυτόχρονα έχει σχεδιάσει καλλιτεχνικές εκθέσεις και διδάσκει Τέχνη.
Φωτογραφία θέματος: Balkan Epos. Nikos Gyftakis