Στην έκθεση “Υφαίνοντας το Μέλλον” μέσα από το έργο 20 σύγχρονων Ελληνίδων καλλιτέχνιδων, εξετάζεται ο τρόπος που χρησιμοποιούν τα παραδοσιακά μέσα όπως: το κέντημα, το ράψιμο, η ύφανση, στη σύγχρονη τέχνη, διαδικασίες και πρακτικές που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στο παρελθόν στην κοινωνία, την οικονομία, αλλά και την ιστορία, ισχυροποιώντας τη θέση της γυναίκας σήμερα περισσότερο από ποτέ, αλλά και τον ρόλο της στις κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις.
Η έκθεση είναι βασισμένη στο concept της Κριτικού Τέχνης & Επιμελήτριας Εκθέσεων, Έφης Μιχάλαρου η οποία μεταξύ άλλων σημειώνει: ‘’Όταν συνάντησα την Janine Antoni τον Ιανουάριο του 1996 και έζησα τρεις ολόκληρους μήνες, δίπλα της, καθημερινά, στον εκθεσιακό χώρο ‘’Νίκος Κεσσανλής’’, στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών, όπου, ύφαινε την κουβέρτα των ονείρων της, το βράδυ ήταν συνδεδεμένη με ένα εγκεφαλογράφημα που κατέγραφε τα όνειρά της και το πρωί ύφαινε στον δικό της μεταμοντέρνο αργαλειό την κουβέρτα με την οποία σκεπαζότανε, υποσχέθηκα στον εαυτό μου ότι θα οργανώσω μια έκθεση με γυναίκες που χρησιμοποιούν παραδοσιακές μεθόδους και υλικά, όπως: το κέντημα, την ύφανση, το πλέξιμο και το ράψιμο, το μαλλί, τον καμβά, τα νήματα και τα υφάσματα, με έναν καινούργιο τρόπο, όπου μεταλλάσσοντάς τα, μεταμορφώνονται πια σε σύγχρονα γλυπτά, ζωγραφικά και εγκαταστάσεις. Και που ζωντανεύουν μέσα από την performance και που αποτυπώνονται στο χρόνο μέσα από φωτογραφίες και το video’’.
Στην ομαδική έκθεση που εκτείνεται σε δύο μέρη. Το Α’ μέρος στην Artshot – Sophia Gaitani και το Β’ μέρος στον καινούργιο χώρο του dreamideamachine art projects! τα οποία λειτουργούν συμπληρωματικά ως έναν ενιαίο σύνολο συμμετέχουν οι: Αρτεμις Αλκαλάη στο έργο της χρησιμοποιεί την οικία ως συμβολική χοάνη που αγκαλιάζει το ανθρώπινο δράμα, το επαναπροσδιορίζει εννοιολογικά ώστε με κάθε σχήμα αναδίεται η ανθρώπινη ζωή ως αρχέτυπο, Βίκυ Βασιλείου που κεντάει στον καμβά αρχιτεκτονικά στοιχεία, μέσα από μία μεγάλη προσωπική διαδρομή- έρευνα που έκανε στην Φλώρινα.
Η Πέννη Γκέκα, υφαίνει αντικείμενα που η σημειολογία τους είναι προφανής, εγκλωβίζοντάς τα πότε στον καμβά και πότε αφήνοντάς τα ελεύθερα.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Η Κωνσταντίνα Δούνια παρατηρεί τον άνθρωπο, τον φυσικό κόσμο και δημιουργεί με βιομηχανικά υλικά έργα που εστιάζονται στην επιδερμίδα, έργα που ισορροπούν στο μεταξύ, με σαφής όμως αναφορές στην γυναικεία ταυτότητα και την χειρωναξία.
Η Μπέτυ Ζέρβα μέσα από την εγκατάσταση και τις φωτογραφίες της με στέφανα από άσπρο λουλουδάκι, την ασιέλα, που «όταν ξεραίνεται γίνεται άσπρη» κερδίζοντας την αγνότητα μέσα από τον θάνατό της παντοτινά, σαν να μην υπήρχε θάνατος… Σαν μια σχέση ψυχής, μιας ανθρώπινης ύπαρξης με μιαν άλλη.
Η Μαίρη Ζυγούρη παρουσιάζει μια κεντητή σκακιέρα που μετατρέπεται σε ένα πεδίο ποιητικής και υπαρξιακής αφήγησης. Η Βασίλισσα της σκακιέρας κάνει μια σειρά από κινήσεις, μιμείται τον ίππο, τον αξιωματικό. Είναι βασίλισσα. Έχει ελευθερία κινήσεων. Μα δεν είναι οι κανόνες που κάνουν το παιχνίδι αλλά ο αντίπαλος, ο ίδιος.
Η Αικατερίνη Κανακάκη μέσα από τα έργα της, επιχειρεί να εικονοποιήσει το πρώτο βήμα τόσο μορφοπλαστικά όσο και φιλοσοφικά. Αυτός είναι και ο λόγος που επιλέγεται ο σκελετός σαν την πιο κατάλληλη φόρμα, ικανή να διηγηθεί με την σειρά της καθώς αναπτύσσεται, την περιπέτεια της έναρξης μιας δομής, ενώ τα άνθη εναποτίθενται στο σκελετό όχι για να το διακοσμήσουν αλλά για να προετοιμάσουν την μεταμόρφωσή του σε μια διαφορετική εκδοχή της ύπαρξης.
Η Ευδοκία Κύρκου στην εγκατάσταση που στήνει στο χώρο της γκαλερί, εκφράζει την αναγκαιότητα να γραφτούν εκ νέου «ιστορίες» (λευκό χαρτί), συνυφασμένες με τις νέες εξελίξεις σε συνδυασμό με την πολιτιστική παράδοση (χρήση της κλωστής). Η κλωστή χρησιμοποιείται ως ένα είδος γραφής που ξετυλίγεται ανεμπόδιστα.
Η Εύη Κυρμακίδου μέσα από την συγκεκριμένη ενότητα έργων «Κόμπο – Δέματα», κάποια εκ των οποίων εκτίθονται στην συγκεκριμένη έκθεση αντιπροσωπεύουν την ισορροπία, τη λύση: οι μορφές συμβιώνουν, διατηρούν η κάθε μία την αυτονομία τους, ενώ ανάμεσά τους, έχουν σχεδιαστεί κλειστά σχήματα σε ένα είδος «κουβαριού» ή «κόμπου» που παραπέμπει το κλείσιμο και τον περιορισμό στον εαυτό του.
Η Βασιλική Λευκαδίτη κεντώντας με κόκκινη κλωστή πάνω στο άβαφο κάμποτο διηγείται τις αντιφάσεις του ρόλου της σύγχρονης γυναίκας. Εντοπίζει τα νήματα που συνδέουν τις αντιφάσεις αυτές, υφαίνοντας τις βασικές πτυχές μιας αέναης ανασυγκροτούμενης αλλά τελικά ακαθόριστης ταυτότητας που συμπεριλαμβάνει τη θέση της ως γυναίκα, μάνα νοικοκυρά, εργαζόμενη, καλλιτέχνιδα.
Το έργο “Έπος του Γιλγαμές’’ που εκθέτει, είναι μια συνταγή μπακλαβά από ένα βιβλία συνταγών μιας γυναίκας άγνωστης, της Αθηνάς Φουρναράκη που βρήκε δημοσιευμένο στο internet και αποτελεί ωδή στο έπος κάθε νοικοκυράς. Γράφτηκε στη Χίο το 1951.
Η Ευαγγελία Μπασδέκη επιλέγει performances που εμπεριέχουν πόνο και μέσα από τα κεντήματα που κάνει σε σημεία που είναι σημαίνουσας σημασίας και παραπέμπουν στα βασανιστήρια όπως π.χ. η φάλαγγα, χρησιμοποιώντας όμως φιγούρες που είναι αντιφατικές όπως η εικόνα του Μίκυ Μάους ή η Τζοκόντα, σύμβολα αφθονίας και ακμής στον δυτικό πολιτισμό.
Η Βίκυ Μπέτσου μέσα από ένα παζλ φωτογραφιών δημιουργεί μία νέα οικογενειακή ιστορία που αναπαράγει όχι μόνον την χειρωναξία αλλά και τα ήθη μιας ολόκληρης εποχής.
Η Γεωργία Παράσχη σε ολόκληρη την πορεία της χρησιμοποιεί υφάσματα, τα οποία κόβει κολλάει, επαναφέρει και επαναπροσιορίζει δημιουργώντας έναν νέο κόσμο όπου η ανθρώπινη φιγούρα και οι ανθρώπινες σχέσεις είναι βασικοί πρωταγωνιστές.
Η Άρτεμις Ποταμιάνου μέσα από την ταπισερί με τίτλο ‘’We will be victorious 2013’’ κάνει ένα καυστικό σχόλιο, για το πως στερεότυπα για την αρχαία ελληνική ιστορία μεταφράζονται σε τουριστικά σουβενίρ με την χρήση της ποπ κουλτούρας.
Η Μαργαρίτα Πέτροβα εγκλωβίζει δαντέλες, κούκλες, πλαστικά λουλούδια, αλλά και αντικείμενα ραπτικής στα παλιά συρτάρια της γιαγιάς της που πότε μοιάζουν με αυτοτελής ιστορίες, πότε με κουκλόσπιτα και πότε με συρτάρια ραπτομηχανής που εμπεριέχουν όλα τα υλικά εκείνα που συνθέτουν τον κόσμο μας.
Η Φανή Σοφολόγη ξαναπαρουσιάζει το έργο ‘’The Painting, 2001’’, μια performance διάρκειας τριών ωρών, έκανε στην «Έκθεση μιας νύχτας –37-58°Β/23-43°Α» της Ομάδας Φιλοπάππου, στο παλιό νταμάρι του Λόφου Φιλοπάππου, μέσα από ένα βίντεο: 2’20’’ και ένα video style. ‘’Τοποθέτησα τον εαυτό μου «πίσω» από μία χρυσή κορνίζα και μεταμορφώθηκα σε ”Γυναίκα που Κεντάει”. Αφαίρεσα από τον Πίνακα το τοπίο που υπήρχε γύρω μου, αφού αυτό ανήκει στη σφαίρα του βιώματος, δηλαδή στον θεατή που οικειοθελώς την απαρνείται.
Η γυναίκα του ”Πίνακα”, απομονωμένη από το γύρω περιβάλλον, έχει στραμμένο το βλέμμα της σ’ ένα δεύτερο πλαίσιο, σ’ έναν καμβά- εργόχειρο όπου προσηλωμένη κεντά το είδωλό της. Η πράξη της προβάλλεται σε μία οθόνη τηλεόρασης που βρίσκεται δίπλα από τον ”Πίνακα”, όπως δηλώνει η ίδια η καλλιτέχνιδα.
Η Μαριτάσα Τσιμπλάκη δημιουργεί μια εγκατάσταση μνεία στην κεντήστρα και χρυσοχέρα… Την γυναίκα- βασίλισσα του σπιτιού, όπως έλεγαν οι γιαγιάδες μας. Κορώνα. Σύμβολο αισθητικό και λειτουργικό. Σύμβολο τιμής κι εξουσίας. Την εναποθέτει όμως πάνω σε υλικά τρυφερά κι υποσχετικά, χρηστικά κι αιχμηρά…
Η Μαργαρίτα Τσουλουχά με το έργο της “…συνέχειες”, ενώνει τα κομμάτια του παρελθόντος με το παρόν και το μέλλον, τη μια μέρα με την άλλη, δίνεις τη συνέχεια της ζωής. Πότε την αναπαράγει με πειθαρχία, πότε την αλλάζει. Αλλά το βασικό είναι πάντα εκεί. “Η συνέχεια…” η βίντεο performance που παρουσιάζει είναι μια καθημερινή καταγραφή επί ενάμισυ μήνα σε συγκεκριμένο χώρο κατά την οποία ράβει και ενώνει υφάσματα ως μια μηχανική και επαναλαμβανόμενη κίνηση.
Η Δήμητρα Χανιώτη προτείνει εικόνες που αφήνουν τον θεατή ελεύθερο στην ερμηνεία τους και τον καλούν να ανακαλύψει νέους τρόπους προσέγγισης της πραγματικότητας με σκοπό να αναδειχθούν οι αθέατες πλευρές της. Βασικός πυρήνας των προβληματισμών της είναι η τρέχουσα κοινωνικο-πολιτική συγκυρία και η διττή ερμηνεία των μηνυμάτων σε μια χαοτική θάλασσα πληροφοριών, στην εποχή της υπερπληροφόρησης. Η χρήση του κεντήματος ως τεχνική αποτελεί ένα στοιχείο που συναντάμε από την πρώτη της δουλειά και αναφέρεται συμβολικά στην σημασία της πολιτιστικής συνέχισης της λαϊκής παράδοσης καθώς και στην διαφύλαξή της.
Ενώ η Θάλεια Χιώτη σχεδιάζει αναπαριστά και αναπαράγει σχέδια από έργα ήδη γνωστά που πλέκει με μαλλί πουλόβερ που άλλωστε είναι ενωμένα μεταξύ τους και άλλοτε ενώνουν ανθρώπινες φιγούρες μία σαφής αναφορά στις ανθρώπινες σχέσεις.
Συντελεστές
Επιμέλεια Έκθεσης: Έφη Μιχάλαρου, Κριτικός Τέχνης & Επιμελήτρια Εκθέσεων
Συμμετέχουν: Άρτεμις Αλκαλάη, Βίκυ Βασιλείου, Πέννη Γκέκα, Κωνσταντίνα Δούνια, Μπέτυ Ζέρβα, Μαίρη Ζυγούρη, Αικατερίνη Κανακάκη, Ευδοκία Κύρκου, Εύη Κυρμακίδου, Βασιλική Λευκαδίτη, Ευαγγελία Μπασδέκη, Βίκυ Μπέτσου, Γεωργία Παράσχη, Άρτεμις Ποταμιάνου, Μαργαρίτα Πέτροβα, Φανή Σοφολόγη, Μαριτάσα Τσιμπλάκη, Μαργαρίτα Τσουλουχά, Δήμητρα Χανιώτη, Θάλεια Χιώτη
Κεντρική φωτογραφία άρθρου: Άρτεμις Ποταμιάνου
