Υπέρ Ευχής: Έκθεση του Αλέκου Κυραρίνη στην Οικία Κατακουζηνού

Η έκθεση ζωγραφικής του Αλέκου Κυραρίνη με θέμα Υπέρ Ευχής θα παρουσιαστεί στο Μουσείο Άγγελου και Λητώς Κατακουζηνού.

Η επιμελήτρια Σοφία Ε. Πελοποννησίου-Βασιλάκου αναφέρει χαρακτηριστικά:

«Η συνύπαρξη των αντικρουόμενων επιθυμιών στον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου προξενεί μια συνεχή πάλη μεταξύ του καλού και του κακού. Οι αόρατες αλλά αισθητές διαδικασίες μετάβασης από το καταστροφικό στο δημιουργικό, από την ταραχή στην ειρήνη, επηρεάζουν την ιδιοσυγκρασία του κάθε ανθρώπου και του χαρίζουν ή του στερούν προσωπική ισορροπία. Αυτή την ανείπωτη αμφιθυμία και την αέναη αναμέτρηση εικονογραφεί μ’ έναν τελείως ιδιαίτερο τρόπο ο Αλέκος Κυραρίνης.

Οι άυλες απειλές αποκτούν σάρκα και οστά και εμφανίζονται ως θελκτικά τέρατα, ενώ ο υπερασπιστής του καλού εικονογραφείται ανθρωπόμορφος, σχεδόν αγιοποιημένος και θριαμβευτής από τον αγώνα του… Πρόκειται για μια έκθεση αφιερωμένη στην ενδοσκόπηση και την εξερεύνηση του άγνωστου εσωτερικού κόσμου του ανθρώπου. Παρουσιάζεται δε σ ’ έναν ιδιαίτερο διττής σημασίας χώρο, παλαιότερα ιατρείο, αφιερωμένο στην ίαση της ψυχής, και τώρα μουσείο, αφοσιωμένο στην ανάτασης της ψυχής μέσα από την τέχνη, την υψηλή αισθητική και την εκπαίδευση…»

Ο καλλιτέχνης σημειώνει χαρακτηριστικά : «Με ενδιαφέρει το «στίγμα» μίας τέχνης, η οποία κάτω από την αναφορά στην αιώνια παράδοση της μάχης του καλού με το κακό, (στην Ανατολική παράδοση το καλό θριαμβεύει -ο Άγιος Γεώργιος νικά τον δράκο) να υπενθυμίζει την ανάγκη που έχουμε σήμερα να αυτοπροσδιοριστούμε, και να αυτοπροσδιοριστούμε,όχι με εθνικιστικές κορώνες, αλλά…»

Τον Μάϊο του 2009, ένα χρόνο μόλις από τα εγκαίνια της Οικίας Κατακουζηνού, φιλοξενήθηκε στο χώρο, για δύο μονάχα βράδια, και με αφορμή τη Νύχτα Μουσείων, μια ομαδική έκθεση 27 Ελλήνων καλλιτεχνών με έργα νυχτερινής θεματολογίας. Ένα από τα έργα που δεν ξέχασα ποτέ ήταν εκείνο του Αλέκου Κυραρίνη. Ίσως γιατί σε εκείνο το γεμάτο σύμβολα έργο, είχα δει μια προσευχή που είχε αγγίξει κατευθείαν την ψυχή. Τα επόμενα χρόνια παρακολουθώντας το έργο του έβλεπα μια ευαισθησία, ένα στοχασμό, μια δύναμη και πάνω από όλα μια πίστη πως το καλό θα νικήσει.

Σήμερα αρκετά χρόνια αργότερα, σε καιρούς δύσκολους και σκοτεινούς, όλοι μας και ο καθένας ξεχωριστά δίνει τη δική του μάχη στον εσωτερικό αλλά και στον εξωτερικό κόσμο. Σήμερα έχουμε ανάγκη όσο ποτέ από ανθρώπους με πίστη στο καλό του κόσμου και του κάθε ανθρώπου.

Αισθάνομαι την ανάγκη να ευχαριστήσω τον Αλέκο Κυραρίνη και την επιμελήτρια Λουίζα Καραπιδάκη για την εμπιστοσύνη να δείξουν αυτή την τόσο ενδοσκοπική ματιά στο εσωτερικό του ανθρώπου και η οποία μας αφορά όλους στην Οικία Κατακουζηνού. Στην Οικία ενός ανθρώπου, ο οποίος «ήξερε να νικά τους δαίμονες της ψυχής» όπως δήλωσε και ο William Faulkner μετά από μια ολονύχτια συζήτηση που είχε με τον Άγγελο Κατακουζηνό. -Σοφία Ε. Πελοποννησίου-Βασιλάκου, Μουσειολόγος, Επιμελήτρια της Οικίας Κατακουζηνού

Αμφιθυμίες

Η συνύπαρξη των αντικρουόμενων επιθυμιών στον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου προξενεί μια συνεχή πάλη μεταξύ του καλού και του κακού. Οι αόρατες αλλά αισθητές διαδικασίες μετάβασης από το καταστροφικό στο δημιουργικό, από την ταραχή στην ειρήνη, επηρεάζουν την ιδιοσυγκρασία του κάθε ανθρώπου και του χαρίζουν ή του στερούν προσωπική ισορροπία. Αυτή την ανείπωτη αμφιθυμία και την αέναη αναμέτρηση εικονογραφεί μ’ έναν τελείως ιδιαίτερο τρόπο ο Αλέκος Κυραρίνης. Οι άυλες απειλές αποκτούν σάρκα και οστά και εμφανίζονται ως θελκτικά τέρατα, ενώ ο υπερασπιστής του καλού εικονογραφείται ανθρωπόμορφος, σχεδόν αγιοποιημένος και θριαμβευτής από τον αγώνα του.

Ο καλλιτέχνης σημειώνει χαρακτηριστικά : «Με ενδιαφέρει το «στίγμα» μίας τέχνης, η οποία κάτω από την αναφορά στην αιώνια παράδοση της μάχης του καλού με το κακό, (στην Ανατολική παράδοση το καλό θριαμβεύει -ο Αγιος Γεώργιος νικά τον δράκο) να υπενθυμίζει την ανάγκη που έχουμε σήμερα να αυτοπροσδιοριστούμε, και να αυτοπροσδιοριστούμε όχι με εθνικιστικές κορώνες, αλλά να δούμε προσεκτικά πως στο καντήλι μας μέσα δεν έπαψε ποτέ να «κάθεται το νεράκι και να ανεβαίνει το λαδάκι».

Πρόκειται για μια έκθεση αφιερωμένη στην ενδοσκόπηση και την εξερεύνηση του άγνωστου εσωτερικού κόσμου του ανθρώπου. Παρουσιάζεται δε σ’ έναν ιδιαίτερο διττής σημασίας χώρο, παλαιότερα ιατρείο, αφιερωμένο στην ίαση της ψυχής, και τώρα μουσείο, αφοσιωμένο στην ανάτασης της ψυχής μέσα από την τέχνη, την υψηλή αισθητική και την εκπαίδευση. Τα έργα της έκθεσης μπορούν, κατά κάποιο τρόπο, να εκληφθούν και ως η συνέχεια και η έκφραση μιας πολυετούς προσπάθειας «υπό την φιλολογική – ακροθιγώς θεολογική σκέπη» σύμφωνα με τον καλλιτέχνη. Ηδη από τις πρώτες του ατομικές εκθέσεις μεταξύ 2007 και 2010 στην Γκαλερί Έκφραση, παρά τις εντελώς διαφορετικές στυλιστικές εκφάνσεις, διακρίνονται σχετικές εννοιολογικές αναφορές.

Στη συνέχεια, στην έκθεση «Ανω» στην Πινακοθήκη Βογιατζόγλου, Νέα Ιωνία (2013) ο Κυραρίνης εξέθεσε ένα μέρος έργων του, ως προάγγελο όλου αυτού του νοηματικού προσδιορισμού. Η θεματική του αποκρυσταλλώνεται σε μερικές ακόμα από τις επόμενες εκθέσεις του: «Καρδία Νήφουσα» στην Γκαλερί Citronne, Πόρος (2013), «Παθοκτονία» στην Γκαλερί «Τheorema» (2015) Βρυξέλλες, «Φως-Ζωή» στην Έλληνοαμερικανική Ένωση, Αθήνα (2016) και «Αγγελος και Δράκος», οργάνωση της Γκαλερί Alma στην οικία Φιλίππου Πιέρρου, Τριαντάρο Τήνου (2018). Οι σαφείς πια θεματικές αναφορές, αν και με διαφορετική και συνεχώς εξελισσόμενη εικονογραφική και τεχνοτροπική μανιέρα, είναι όλο και πιο εμφατικές. Στην πρόσφατη δουλειά του, την παρούσα ενότητα «Υπέρ Έυχής», η εικονογραφική απεικόνιση στρέφεται περισσότερο στην εσωτερική νηνεμία.

Η ένταση έχει καταλαγιάσει, οι αντιθέσεις, οι αντιπαραθέσεις και όλου του είδους οι αντιπαλότητες εμφανίζονται συμφιλιωμένες και παντού υπερτερεί έντονα ένα πνεύμα συνύπαρξης. Οι συνθέσεις του στιβαρές και αφηγηματικές, επίπονα παλίμψηστα και συστηματικά δουλεμένες περιέχουν όλα τα βασικά χαρακτηριστικά της καθιερωμένης πια εικαστικής του ταυτότητας. Από τη μια πλευρά, έχει ενσωματώσει εικονογραφικά στοιχεία των παραδοσιακών αποτροπαϊκών, ευχετηριακών και αφιερωματικών πρακτικών πάνω σε μια πλασματικά εγχάρακτη επιφάνεια και από την άλλη δημιουργεί μια βυζαντινίζουσα υφή με την αυστηρότητα των χρωμάτων και την ιδιαίτερη ζωγραφική αντιμετώπιση στην αναπαράσταση της κεντρικής μετωπικής εικόνας. Συνολικά όμως, ο Κυραρίνης πλαστουργεί πάνω στην εικονογραφημένη επιφάνεια με μια ιδιάζουσα διαχείριση και μ’ ένα απόλυτα σύγχρονο και προσωπικό εικονογραφικό λεξιλόγιο: «Σε αυτά τα έργα θα συναντήσει κανείς τους όρους και την απόφαση να καταγίνομαι διαρκώς γύρω απ’ το ζήτημα μίας τέχνης φιλόθεης, αλλά και ελληνικής». -Λουϊζα Καραπιδάκη, ιστορικός τέχνης

x
Το CultureNow.gr χρησιμοποιεί cookies για την καλύτερη πλοήγηση στο site. Συμφωνώ