Zak Ebrahim: «Ευθύνη μας να αφήσουμε τον κόσμο καλύτερο από ό,τι τον βρήκαμε»

Ο Zak Ebrahim είναι ένας συγγραφέας από την Πενσυλβάνια των ΗΠΑ, ο οποίος κουβαλάει μια ιδιαίτερη ιστορία. Μεγάλωσε με επιρροές και από τις δύο πατρίδες του, την Αμερική και την Αίγυπτο, όμως είδε τον κόσμο του να καταρρέει τον Νοέμβριο του 1990, σε ηλικία μόλις 7 ετών, όταν ο πατέρας του ενεπλάκη σε σοβαρή τρομοκρατική ενέργεια. Έκτοτε ξεκίνησε ένας μεγάλος προσωπικός αγώνας να βγει νικητής από το πλήγμα. Και τα κατάφερε αν αναλογιστεί κανείς ότι σήμερα μπορεί να μιλά ανοιχτά για ζητήματα όπως θρησκεία, ιδεολογία και εξτρεμισμό, ενώ δηλώνει καθαρά άθεος.

Όλα αυτά αποτυπώθηκαν με τόλμη στο παγκοσμίως γνωστό βιβλίο του «Γιος τρομοκράτη», που κυκλοφορεί και στα ελληνικά από τις εκδόσεις Key Books. Με αφορμή την παρουσία του ίδιου του συγγραφέα στα Public Συντάγματος την Δευτέρα 23 Ιανουαρίου για την παρουσίαση του βιβλίου, μας μίλησε για τα περιστατικά που τον σημάδεψαν, την σχέση του με την θρησκεία σήμερα και εξομολογήθηκε κάποιες σκέψεις για την άνθιση της τρομοκρατίας σε παγκόσμιο επίπεδο.

– Ο «Γιος τρομοκράτη» έχει λάβει παγκόσμια αναγνώριση. Πώς αποφασίσατε να γράψετε την ιστορία που πλήγωσε βαθιά την οικογένειά σας;

Αυτό έγινε για διάφορους λόγους. Ένας από αυτούς ήταν για να δώσω στον κόσμο να καταλάβει πως είναι να κατηχείσαι με μία ιδεολογία που ενστερνίζεται τη βία απέναντι σε αθώους ανθρώπους και ύστερα το πώς αποφάσισα να ξεπεράσω αυτές τις πεποιθήσεις. Επίσης, ήθελα να δείξω ότι αυτή η εμπειρία είναι μοναδική. Οι περισσότεροι Μουσουλμάνοι δεν επιτρέπουν την έκθεση σε τέτοια «διδάγματα». Ωστόσο, θέλω επίσης να τονίσω στους ανθρώπους πως τα μέλη της οικογένειας ενός τρομοκράτη, είναι συχνά και τα ίδια θύματα. Η οικογένειά μου καταστράφηκε επίσης από τις πράξεις του πατέρα μου. Κανείς δεν αναρωτιέται το πώς οι οικογένειες επηρεάζονται από αυτές τις βίαιες ενέργειες. Επιθυμία μου λοιπόν, είναι να ρίξω φως και σε αυτήν την οπτική.

– Πώς νιώσατε ως παιδί και αργότερα έφηβος ανάμεσα σε δύο κόσμους γεμάτους αντιθέσεις; Ήταν δύσκολο για εσάς να αποφασίσετε ποιο δρόμο θα ακολουθήσετε εν τέλει;

Ήταν απόλυτα δύσκολο στην εφηβική μου ηλικία. Ήμουν φοβισμένος και ένιωθα απέχθεια για όποιον δεν ταίριαζε σε ένα περιορισμένο πρότυπο του τι σημαίνει «καλός». Λόγω της αστάθειας της παιδικής μου ηλικίας, συχνά έπεφτα θύμα εκφοβισμού με πολύ άσχημο τρόπο. Και ενώ αυτό αποτελεί ένα από τα πιο δύσκολα πράγματα που έχω ζήσει, με δίδαξε πολλά για την ενσυναίσθηση. Καθώς μεγάλωνα, απέκτησα μια επίγνωση του λόγου που  μεταχειριζόμουν κάποιον άσχημα, για αυθαίρετη αφορμή, όπως η θρησκεία και η σεξουαλικότητά του. Ήξερα πόσο έντονο ήταν να δικάζεσαι για κάτι τέτοιο και δεν ήθελα πια να κάνω τους άλλους ανθρώπους να αισθάνονται έτσι όπως και εγώ αισθανόμουν.

– Νιώσατε ποτέ ότι πρέπει να απολογηθείτε για το παρελθόν και τις πεποιθήσεις του πατέρα σας;

Όχι, δεν νομίζω ότι κανείς πρέπει να κατηγορείται ή να νιώθει υπεύθυνος για τις πράξεις των γονιών του. Δεν είναι δικό τους λάθος που γεννήθηκαν σε μια τέτοια οικογένεια.

– Ποιες είναι οι σκέψεις σας για την αύξηση της τρομοκρατίας παγκοσμίως;

Θεωρώ πως δυστυχώς υπάρχουν διαφορετικοί τύποι εξτρεμιστικών ιδεολογιών που αναπτύσσονται στον κόσμο σήμερα. Μερικοί είναι θρησκευτικού τύπου, μα υπάρχουν και άλλες, όπως αυτή της «λευκής υπεροχής» και η άνθιση εθνικιστικών ιδεολογιών σε όλη την Αμερική και την Ευρώπη. Και όλες αυτές συνδέονται κατά πολύ. Ο λόγος που ομάδες σαν τον Isis, συχνά έχουν στόχο αμάχους στη Δύση είναι επειδή πιστεύουν πως ο κόσμος θα αντιδράσει από φόβο και θυμό. Απομονώνονται οι μουσουλμανικές κοινότητες στην Ευρώπη και δημιουργούνται ισχυρά μπλοκ Ευρωπαίων με τεράστιο μίσος για τις αραβικές ομάδες. Αυτές οι εθνικιστικές κινήσεις είναι άσσος στο μανίκι του Isis. Έτσι, αυτός ο κύκλος του μίσους κλιμακώνεται και από τις δύο πλευρές.

Για αυτό είναι τόσο σημαντικό στην περίπτωση των επιθέσεων σε αθώους ανθρώπους να προσπαθούμε πάντα πιο σκληρά να γεφυρώσουμε το χάσμα ανάμεσα στις κοινότητες, την πόλη και τις χώρες και να έρθουν οι άνθρωποι κοντά. Αυτό θα είναι η σπουδαιότερη απειλή για τον ισλαμικό εξτρεμισμό και την «λευκή υπεροχή» στην Ευρώπη.

Πιστεύω επίσης, πως οι δυτικές κυβερνήσεις και οι πολίτες τους πρέπει να κοιτάξουν βαθιά μέσα τους και να αντιληφθούν ότι στηρίζοντας τα αντιδημοκρατικά καθεστώτα στην Μέση Ανατολή, δημιουργούν εκεί τεράστια δυσαρέσκεια, θυμό και αστάθεια. Πρέπει να σταματήσουν να στηρίζουν δικτατορίες με την μορφή της οικονομικής και στρατιωτικής βοήθειας.

– Η σχέση σας με τη θρησκεία έχει επηρεαστεί με την πάροδο των χρόνων;

Ναι, είμαι άθεος. Μα πάντα τονίζω ότι δεν άφησα πίσω μου τη θρησκεία λόγω των πράξεων του πατέρα μου. Ξέρω ότι οι πεποιθήσεις του ήταν έξω από την επικρατούσα τάξη. Για μένα, η ιδέα ενός ισχυρού και ελεήμονος όντος που θα μας δημιουργήσει με τον τρόπο που είμαστε και στην συνέχεια θα μας δικάζει αιωνίως που γίναμε έτσι, μου ακούγεται κατά βάση ανθρώπινη.

Ωστόσο, στο επάγγελμά μου, εμπλέκομαι σε μεγάλο βαθμό σε διαθρησκειακή εργασία. Θεωρώ ότι αυτό είναι πολύ σημαντικό για ανθρώπους από όλες τις θρησκείες και άθεους, να ενώνονται σε ένδειξη αλληλεγγύης για την υποστήριξη των πανανθρώπινων ιδανικών, όπως η ισότητα, ανεξάρτητα από το φύλο, την φυλή, την σεξουαλικότητα κτλ.

– Θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας τις εκτιμήσεις σας για το μέλλον; Είστε αισιόδοξος;

Είμαι αισιόδοξος. Αλλά για να μιλήσω ειλικρινά, πρέπει να είμαι. Πολλά σε αυτή τη ζωή, επηρεάζονται από την προοπτική που της δίνεις. Συχνά, το να υιοθετείς το αρνητικό σενάριο, σε αποτρέπει από το να εντοπίσεις μια κατά τα άλλα ορατή λύση. Πρέπει να εμπλακούμε στα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κόσμος οπτιμιστικά, αν θέλουμε να βρούμε άκρη.

Βρισκόμαστε σε μια ξεχωριστή θέση στην ανθρώπινη ιστορία. Νομίζω ότι είναι ευθύνη όλων μας να κάνουμε αυτόν τον κόσμο λίγο καλύτερο από ό,τι ήταν όταν φτάσαμε εδώ.

Ο Zak Ebrahim θα βρεθεί στα Public Συντάγματος για την παρουσίαση του βιβλίου «Γιος Τρομοκράτη». Περισσότερα εδώ.

Το βιβλίο «Γιος Τρομοκράτη» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Keybooks. Περισσότερα εδώ.