Ο συγγραφέας του βιβλίου «Zoo. Γράμματα όχι για την αγάπη», Βίκτορ Σκλόφσκι (Viktor Shklovsky), εύχεται ειλικρινά στους αναγνώστες του να μη λάβουν ποτέ τέτοια γράμματα.
Παραβιάζεις τη συμφωνία. Μου γράφεις από δυο γράμματα τη μέρα. Μαζεύτηκαν πολλά. Γέμισε το συρτάρι του γραφείου, ξεχείλισαν οι τσέπες και η τσάντα μου. Λες ότι ξέρεις πώς γράφτηκε ο Δον Κιχώτης, αλλά ερωτικό γράμμα να γράψεις δεν ξέρεις. Και γίνεσαι όλο και πιο κακός. Δεν γνωρίζω πολλά από λογοτεχνία, αν κι εσύ είσαι κόλακας και ισχυρίζεσαι πως καταλαβαίνω σχεδόν όσο κι εσύ· όμως από ερωτικά γράμματα γνωρίζω. Γράφεις για τον εαυτό σου, κι όταν γράφεις για μένα, με κατηγορείς. Τα ερωτικά γράμματα δεν γράφονται για να ικανοποιεί κανείς τον εαυτό του, όπως και ο αληθινά ερωτευμένος δεν σκέφτεται στην αγάπη τον εαυτό του. Εσύ γράφεις με διαφορετικά προσχήματα πάντοτε το ίδιο. Σταμάτα να γράφεις για το πόσο, πόσο, πόσο με αγαπάς, γιατί στο τρίτο «πόσο» αρχίζω να σκέφτομαι άσχετα πράγματα.
Βίκτορ Σκλόφσκι
Ο Βίκτορ Σκλόφσκι (1893-1984) ήταν μια από τις πιο επιφανείς μορφές του ρωσικού φορμαλισμού. Θεωρητικός της λογοτεχνίας, κριτικός και συγγραφέας, γεννήθηκε στην Πετρούπολη, όπου και σπούδασε σε μια περίοδο έντονης πνευματικής και πολιτικής κινητικότητας. Υπήρξε από τα ιδρυτικά μέλη της Εταιρείας Μελέτης της Ποιητικής Γλώσσας (1916) και συνδέθηκε με τη λογοτεχνική πρωτοπορία της εποχής του. Κατά την Επανάσταση αντιτάχθηκε στους μπολσεβίκους, αλλά στον Εμφύλιο πολέμησε με τον Κόκκινο Στρατό. Το 1922 έφυγε στη Γερμανία, καθώς κινδύνευε να συλληφθεί. Έζησε για δύο περίπου χρόνια στο Βερολίνο, στην περιοχή του Zoo, όπου ζούσαν οι Ρώσοι εμιγκρέδες. Ερωτεύτηκε την Έλσα Τριολέ (1886-1970), μια δαιμόνια μορφή των ρωσικών και στη συνέχεια των γαλλικών γραμμάτων. Η αλληλογραφία τους αποτέλεσε το υλικό για το Zoo. Γράμματα όχι για την αγάπη, αυτήν την παιγνιώδη και τρυφερή περιγραφή του πνευματικού σύμπαντος της ρωσικής πρωτοπορίας.
