Παίζω με την επίπεδη επιφάνεια της εικόνας, αφήνω το έργο να διασκεδάσει την αντίληψη του θεατή, να τον ξεγελάσει. Συχνά τον προκαλώ να παίξει με το έργο, μερικές φορές το ίδιο το έργο μετατρέπεται σε παιχνίδι.
Ψάχνω να βρω τί επιφάνειες μπορεί να κρύβονται πίσω απ’ αυτές που είναι ορατές. Τοποθετώ τη μια πάνω στην άλλη, τις διπλώνω, τις αναδιπλώνω, τις κόβω, υφαίνω τη μία με την άλλη.
Κάτι που μοιάζει να είναι επίπεδο, κάμπτεται και συστρέφεται. Τα έργα αλλάζουν μορφή από δισδιάστατα σε τρισδιάστατα. Λουρίδες χαρτιού ή μετάλλου διπλώνονται σε πολυεδρικές δομικές μονάδες που συνδέονται μεταξύ τους για να συνθέσουν μεγάλα και μικρά και συχνά ευλύγιστα γλυπτά.
Άλλες φορές το χαρτί διπλώνεται, κόβεται, ξεδιπλώνεται. Το χαρτοκοπτικό γίνεται η βασική αρχή για συλλεκτικά βιβλία (artist’s books) όπου ο θεατής καλείται ν’ αποκρυπτογραφήσει το κείμενο μέσα στην εικόνα, για κεραμικά, αλλά και για παιχνίδια όπως η εφαρμογή για το iPhone και το iPad, “Mandala Memory”.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Μια μοναχική σχέση οικειότητας αναπτύσσεται ανάμεσα στον παίκτη και το ψηφιακό παιχνίδι “Mandala Memory” καθώς τα χαρτοκοπτικά μοτίβα εμφανίζονται εφήμερα στο φως της οθόνης.
Αντίθετα, για την πραγματοποίηση του έργου “Δαχτυλιδόκομπος – μια γραμμή που πλέκεται” (“Ringknot – A Woven Line”), απαιτήθηκε η ενεργή συμμετοχή του κοινού και η συνεργασία.
Η κατασκευή του έγινε στο South Street Seaport της Νέας Υόρκης, ως μέρος του “Big Draw” που οργάνωσε το μουσείο “The Drawing Center” στα πλαίσια του φεστιβάλ “River to River Festival”, τον Σεπτέμβριο του 2006. Περισσότεροι από 1200 άνθρωποι συμμετείχαν με την καθοδήγησή μου στην πλέξη του γιγαντιαίου κύκλου από καραβόσκοινο.
Επί τρείς μήνες προετοίμαζα την κατασκευή του Δαχτυλιδόκομπου ώστε να μπορέσει να σκηνοθετηθεί και να ολοκληρωθεί μέσα σε μια μέρα. Πρόκειται για έναν κόμπο που το ίδιο του το σχήμα αποτελεί σύμβολο ολοκλήρωσης, αφοσίωσης, γιορτής.
Είναι ένας τρίφυλλος-κόμπος, trefoil knot. Αποτελείται από μια γραμμή που πλέκεται μέσα στον εαυτό της δημιουργώντας έναν κύκλο. Όταν οι δύο άκρες της συναντηθούν, το τρίκλωνο καραβόσκοινο πλέκεται μέσα στον εαυτό του (“μάτιση”, στη γλώσσα των ναυτικών). Η αρχή και το τέλος γίνονται ένα και το αυτό.
Η πλέξη του Δαχτυλιδόκομπου ακολουθεί μια προκαθορισμένη πορεία και συγκεκριμένες οδηγίες, ενώ στο έργο “Nine Blocks”, “Εννέα Κύβοι”, που παρουσιάστηκε στη 18η Μπιενάλε του Σίδνεϊ, το 2012, το κοινό είναι ελεύθερο να συμμετέχει χωρίς καθοδήγηση ή κανόνες.
Οι ”Εννέα Κύβοι” είναι ένα γλυπτικό σύνολο που αποτελείται από εννέα ξύλινους κύβους πολύ μεγαλύτερους σε μέγεθος από τους παιδικούς κύβους. Ο θεατής καλείται να μετακινήσει τους κύβους και να σχηματίσει άπειρους συνδυασμούς στο χώρο προσπαθώντας να διατηρεί τη συνέχεια της κορδέλας που περιτυλίγει τις επιφάνειές τους. Το έργο μεταμορφώνεται συνεχώς ανάλογα με τον εκάστοτε συνδυασμό των κύβων και της κορδέλας.
Η μεταμόρφωση σχετίζεται και με τα δώδεκα ευλύγιστα γλυπτά “Νυχτοπεταλούδες” (“Moths”), που παρουσιάστηκαν επίσης στη 18η Μπιενάλε του Σίδνεϊ. Οι νυχτοπεταλούδες ή ψυχές μεταμορφώνονται από γήινα σε αιθέρια όντα. Η μεταμόρφωση σ’ αυτά τα έργα είναι και κυριολεκτική γιατί δημιουργούνται περνώντας σταδιακά από δισδιάστατη σε τρισδιάστατη ύπαρξη. Μία επίπεδη λουρίδα χαρτιού αναδιπλώνεται για να σχηματίσει μία διπυραμίδα. Εκατοντάδες διπυραμίδες ράβονται μεταξύ τους για να γίνει μία “Νυχτοπεταλούδα”. Η “Νυχτοπεταλούδα”, τώρα πια μια ευλύγιστη, εύθραυστη κατασκευή, μπορεί να αναδιπλωθεί με διάφορους τρόπους. Αλλάζοντας όψη κάθε φορά μεταμορφώνεται σ’ ένα διαφορετικό έργο. Οι δώδεκα “Νυχτοπεταλούδες” πήραν τα ονόματά τους από αληθινές νυχτοπεταλούδες με τις οποίες έχουν μακρινές ομοιότητες.
Είναι εύθραυστες όπως είναι κι ο κόσμος μας.
Info: Η Ζωή Κεραμέα γεννήθηκε στην Αθήνα το 1955 και σπούδασε στην Ανώτατη Σχολή των Τεχνών του Βερολίνου (Universitaet der Kuenste-Berlin). Το 1989 με υποτροφία του Ιδρύματος Fulbright ερευνά, στην Νέα Υόρκη, τεχνική στην χαρακτική δική της επινόησης που βαφτίζεται στις ΗΠΑ zoetype (ζωητυπία). H ψηφιακή έκδοση του παιχνιδιού της Mandala Memory, που αποτελείται από 54 χαρτοκοπτικά της σχέδια για το iPhone και 108 για το iPad, διατίθεται στο iTunes App Store. Το Mandala Memory έλαβε το 3ο βραβείο στον διαγωνισμό Best App Ever Awards 2010. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα και τη Νέα Υόρκη. Πρόσφατες ατομικές εκθέσεις : Zoe Keramea: Spiky – Drawings and Modular Sculptures, Kouros Gallery, New York, NY – 2011, Enfolded Paper, Siakos. Hanappe at Hilton Athens – 2012. Πρόσφατες συμμετοχές σε εκθέσεις : Artists’ Alphabets , The Museum of Modern Art New York (MoMA), NY – 2012, 18th Biennale of Sydney : all our relations, Museum of Contemporary Art Australia, Sydney, 2012.