Πιερ και Ζαν – Γκυ ντε Μωπασσάν

Το μυθιστόρημα του Γκυ ντε Μωπασσάν με τίτλο «Πιερ και Ζαν», που ανήκει στη σειρά «Ξένη Λογοτεχνία», κυκλοφόρησε το 2011 από τις εκδόσεις Ροές, σε μετάφραση Νάσιας Ντινοπούλου.

Τέταρτο μυθιστόρημα του Μωπασσάν (προηγήθηκε το Όρος Οριόλ και ακολούθησε το Κραταιά ως θάνατος, που κυκλοφόρησαν πρόσφατα στα ελληνικά από τις εκδόσεις Printa), το Πιερ και Ζαν γράφτηκε το καλοκαίρι του 1887, πρωτοδημοσιεύθηκε σε συνέχειες στο τέλος εκείνης της χρονιάς και κυκλοφόρησε ως βιβλίο τον Ιανουάριο του 1888.

Στο λιμάνι της Χάβρης, στη Νορμανδία, η ζωή των Ρολάν, ενός ζεύγους συνταξιούχων εμπόρων, κυλά ήσυχα. Κοντά τους έχουν τους δυο ενήλικους πια γιους τους: τον Πιερ, γιατρό, και τον Ζαν, δικηγόρο. Τα δυο αδέλφια είναι –στην εμφάνιση αλλά και στο χαρακτήρα– διαφορετικά μεταξύ τους όσο η μέρα με τη νύχτα, χωρίς ωστόσο αυτό να δημιουργεί εντάσεις. Όμως η ζωή όλων θα αλλάξει ξαφνικά όταν πεθαίνει ένας οικογενειακός φίλος, αφήνοντας στη διαθήκη του την περιουσία του στον Ζαν – και μόνο… Η κληρονομιά θέτει αμείλικτα ερωτήματα ως προς την πατρότητα του ενός αδελφού. Ποια θα είναι η στάση του μεγαλύτερου αδελφού, του Πιερ, απέναντι στη μητέρα του; Και ποια η στάση του Ζαν; Πώς διαχειρίζεται την εσωτερική της κρίση μια οικογένεια όταν έρχεται αντιμέτωπη με μιαν απρόσμενη, σκληρή αλήθεια;

Σε τούτο το «μικρό ψυχολογικό μυθιστόρημα», όπως το χαρακτήριζε ο ίδιος o συγγραφέας, παρακολουθεί κανείς «την πορεία μιας ψυχής και στις παραμικρές της λεπτομέρειες», καθώς η αμφιβολία αρχίζει να κατατρώει σταδιακά τον έναν από τους ήρωες. Στις σελίδες του βιβλίου βρίσκουμε μερικά από τα πιο χαρακτηριστικά θέματα του Μωπασσάν: το διττό της ανθρώπινης φύσης (εντέλει, μήπως «ο Πιερ είναι ο Ζαν;»), τις σχέσεις των δύο φύλων, τη συζυγική απιστία, τις μικροαστικές συνήθειες, την επίδραση του χρήματος στις ζωές των ανθρώπων. Κι ακόμα, όπως έχει επισημανθεί, το μυθιστόρημα περιέχει μερικές απ’ τις πιο όμορφες σελίδες της «ιμπρεσιονιστικής» λογοτεχνίας σχετικά με τη νορμανδική εξοχή, τη θάλασσα, τα λιμάνια και τα πλοία… Η έκδοση περιλαμβάνει, εν είδει προλόγου, το κείμενο «Το μυθιστόρημα», ένα είδος μανιφέστου όπου ο Μωπασσάν εκθέτει τα πιστεύω του σχετικά με την τέχνη του μυθιστοριογράφου.

Ο Γιάννης Αντωνιάδης γράφει κριτική για το βιβλίο.