Κατερίνα Κοσκινά: Η 4η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης θα είναι η καλύτερη

«Να περιμένετε μία Μπιενάλε καλύτερη από όλες τις προηγούμενες», υπόσχεται η πρόεδρος του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης, Κατερίνα Κοσκινά, που έχει τη γενική διεύθυνση και τον σχεδιασμό της διοργάνωσης. Η 4η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης άνοιξε την αυλαία της στις 18 Σεπτεμβρίου, στο Περίπτερο 6 της ΔΕΘ και θα διαρκέσει ως τις 31 Ιανουαρίου 2014.

«Παλιές Διασταυρώσεις-Make it Νew ΙΙ» είναι ο γενικός τίτλος της διοργάνωσης. Στην κεντρική έκθεση, με τίτλο «Παντού αλλά Τώρα» («Everywhere but Now»),  την οποία επιμελείται η Adelina von Fürstenberg, συμμετέχουν περισσότεροι από 50 καλλιτέχνες από 25 χώρες, απ’ όλο τον κόσμο και κυρίως από την περιοχή της Μεσογείου.

Οι προτεραιότητες της φετινής Μπιενάλε

Σχεδιάσαμε μία διοργάνωση  που αναλαμβάνει να τοποθετήσει τη Θεσσαλονίκη στον διεθνή χάρτη, διερευνώντας παράλληλα το τοπίο της σύγχρονης έκφρασης στη Μεσόγειο και προβάλλοντας τη μακραίωνη πολυπολιτισμική φυσιογνωμία της πόλης. Το ιδεολογικό πλαίσιο ορίστηκε, και για τις τρεις διοργανώσεις του 2011, 2013 και 2015, από το 2010, όταν  εντάχθηκε η διοργάνωση στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Μακεδονίας-Θράκης 2007-2013. Χωρίς τη χρηματοδότηση αυτή, δεν θα ήταν δυνατό να πραγματοποιηθεί η Μπιενάλε. Και παρά τις δυσκολίες που συναντήσαμε, με πείσμα, πίστη, σωστό συντονισμό και καλούς συνεργάτες, φαίνεται ότι  καταφέρνουμε να πετύχουμε τους στόχους μας.

Η Μεσόγειος ως κεντρική θεματική

Ιδίως στο ΝΑ τμήμα της η Μεσόγειος είναι μία περιοχή   πολιτικής  αστάθειας, που προκαλεί ανησυχία, παράλληλα όμως  προσφέρει έδαφος για θετικές και αρνητικές παρεμβάσεις με  καθολικές και σαρωτικές αλλαγές. Οι πρόσφατες τραγικές συνθήκες, καθιστούν το τοπίο ακόμη πιο ενδιαφέρον και προσδίδουν στην τέχνη και τους καλλιτέχνες ένα ρόλο πιο δραστικό και έντονα κοινωνικό.  Η περιοχή αυτή συγκεντρώνει  ομοιότητες και διαφορές, στοιχείο που την καθιστά κατάλληλο έδαφος για έρευνα και ανάπτυξη διαλόγου με κοινωνικές, πολιτικές, διαπολιτισμικές, διαθρησκευτικές προεκτάσεις.  Θεωρήσαμε ότι η διερεύνηση του τοπίου της Μεσογείου αποτελεί ένα  ενδιαφέρον εγχείρημα, καθώς μάλιστα συνιστά και διερεύνηση και της δικής μας ταυτότητας. Από την άποψη αυτή, ο εντοπισμός  των ιστορικών μας αναφορών   και η προβολή του πολυπολιτισμικού και κοσμοπολίτικου χαρακτήρα της Θεσσαλονίκης, πιστεύουμε ότι συμβάλλει στη διαμόρφωση του νέου προσώπου της πόλης.

Τι καινούργιο φέρνει η φετινή διοργάνωση

Από το 2011 η διοργάνωση ήδη διαφοροποιήθηκε αρκετά σε σχέση με τις προηγούμενες. Καταρχήν άλλαξε ο χρόνος διεξαγωγής της: από Μάιο-Σεπτέμβριο που ίσχυε παλαιότερα, περάσαμε σε Σεπτέμβριο- Δεκέμβριο/Ιανουάριο. Προκειμένου να ενισχύσουμε την εκπαιδευτική δυναμική της Μπιενάλε σκεφτήκαμε ότι θα ήταν καλό η έναρξή της να συμπίπτει με αυτή του ακαδημαϊκού έτους. Επιπλέον, λάβαμε υπόψη ότι το φθινόπωρο είναι η «δυνατή» εποχή της πόλης, με τα Δημήτρια και τη ΔΕΘ, ενώ ακολουθεί το Νοέμβριο, το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Η σύνδεση της Μπιενάλε με την πόλη ενισχύθηκε από τη στήριξη του Δήμου και τη συνεργασία της «Κίνησης των 5 Μουσείων» (Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών), τα οποία το ΚΜΣΤ ενέταξε στην χρηματοδότηση του ΕΣΠΑ, για παραγωγή δικών τους εκθέσεών που να αναφέρονται στη Μεσόγειο  μέσα από μία διαχρονική ματιά. Παράλληλα, απλώσαμε το πρόγραμμά μας σε διάφορα μνημεία της πόλης.

Σημαντικό ακόμη στοιχείο είναι και το γεγονός ότι η είσοδος σε όλους τους χώρους της 4ης Μπιενάλε είναι δωρεάν.

Η Adelina von Fürstenberg επιμελήτρια της κεντρικής έκθεσης

Η Adelina von Fürstenberg είναι ένα δραστήριο άτομο, αφοσιωμένο στον κοινωνικό ρόλο της τέχνης. Το 1996 ίδρυσε την ΜΚΟ «Art For the World», που ασχολείται με τη διάδοση των αρχών της Οικουμενικής Διακήρυξης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα μέσω της σύγχρονης τέχνης και του κινηματογράφου. Ένα ακόμη βασικό στοιχείο της δουλειάς της, το οποίο συνέπιπτε με την άποψή μας ως προς τον τρόπο παρουσίασης της σύγχρονης τέχνης, είναι η συστηματική προσπάθεια που κάνει για εντάξει τις εικαστικές τέχνες σε διάλογο με τις άλλες τέχνες και να τις συνδέσει με παγκόσμια ζητήματα.

Info: Η Κατερίνα Κοσκινά είναι Ιστορικός Τέχνης-Μουσειολόγος, Πρόεδρος Δ. Σ. του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης από το 2009 και Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Ιδρύματος Ιωάννου Φ. Κωστοπούλου από το 1992. Eίναι μέλος του ICOM και της AICA Hellas. Από το 2000 έως το 2004 διετέλεσε Καλλιτεχνικός Σύμβουλος της Οργανωτικής Επιτροπής των Ολυμπιακών Αγώνων / Αθήνα 2004 Α.Ε.. Είναι επίσης μέλος της Επιτροπής Αισθητικής Πλαισίωσης της ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ Α.Ε. από το 1998 και Επιμελητής της Συλλογής Έργων Tέχνης της Alpha Bank από το 1992. Για το έργο της τής έχει απονεμηθεί το παράσημο του Cavaliere dell’Ordine della Stella d’Italia.

Photo: Άρης Ράμμος